มีคนไข้สอบถามมาในเรื่องอาการโรคที่ชื่อว่า Altitude Decompression Sickness หรือ Altitude sickness หรือ Acute Mountain Sickness ขอเรียกสั้นๆว่า AMS แล้วกัน

1. #AMSคืออะไร?

AMS คือ กลุ่มอาการที่เกิดเนื่องจากการขึ้นไปอยู่ในพื้นที่ที่สูงมากกว่าพื้นที่ทั่วไปมาก เช่น การขึ้นภูเขาสูง หรือไปอยู่ในประเทศที่อยู่ในแถบพื้นที่สูงๆของโลก เช่น ตามรูป MACHU PICHU, ทิเบต เป็นต้น โดยมักเกิดอาการได้ตั้งแต่สถานที่นั้นๆมีความสูงตั้งแต่ประมาณ 2,100เมตร (7,000 ฟุต) จากระดับน้ำทะเลปานกลางขึ้นไป ระดับพื้นที่ที่จัดว่าสูงที่จะก่อให้เกิดอาการของโรคจากขึ้นที่สูง โดยแบ่งตามความสูง (ซึ่งอาการที่เกิดจะรุนแรงขึ้นตามความสูงที่เพิ่มขึ้น)

2. #AMSเกิดได้อย่างไร?

เราอยู่บนพื้นดินที่กุงเต้บ เท่าระดับน้ำทะเล oxygen ก้อพอเพียงใช่ไหม หายใจสบาย แต่ทว่า ยิ่งสูงปริมาณก๊าซต่างๆจะปแรผันไป และ oxygen จะเบาบางลงเรื่อยๆ AMS คืออาการที่ร่างกายไม่สามารถปรับตัว ให้เข้ากับระดับความสูงในขณะนั้นได้

ร่างกายแต่ละคนมีระดับความสูงที่ร่างกายสามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพที่มีอ๊อกซิเจนน้อยได้แตกต่างกัน เมื่อเราขึ้นไปในที่สูงเกินกว่าโซนที่ร่างกายเรารับได้ ร่างกายก็จะขาดอ๊อกซิเจนทำให้ร่างกายเราทำงานผิดปกติไป อาการเหล่านี้เรียกว่า AMS น่านเอง

รายละเอียดมีเภสัชหล่อๆ เขียนไว้แล้ว https://www.facebook.com/216848761792023/photos/a.322277891249109.1073741862.216848761792023/323067817836783/?type=3&theater

3. #อาการเตือนAMSมีอะไรบ้าง?
ร่างกายเราที่ได้รับ oxygen ไม่เพียงพอ เนื่องจากในที่สูง ออกซิเจนในอากาศจะเจือจางลง และความดันอากาศจะลดต่ำลง ส่งผลให้ให้ความดันออกซิเจนในเลือดต่ำลงด้วย รวมทั้งอากาศที่หนาวเย็น จะส่งผลให้ร่างกายต้องการออกซิเจนมากขึ้น เพื่อใช้ให้พลังงานเพื่อคงอุณหภูมิของร่างกายให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ นอกจากนั้น นักท่องเที่ยวยังมักขาดน้ำ จากการใช้พลังงาน/เสียเหงื่อในการขึ้นเขา และน้ำที่ระเหยจากการหายใจที่เมื่อขึ้นเขา ทุกคนจะหายใจเร็วขึ้น ทั้งหมดจึงส่ง ผลให้เกิดภาวะร่างกายขาดออกซิเจน (Hypoxia หรือ ภาวะเลือดมีออกซิเจนน้อย)

ภาวะเลือดมีออกซิเจนน้อย และภาวะขาดน้ำจะส่งผลต่อการไหลเวียนโลหิต/เลือด ความดันโลหิตจะต่ำลง ร่างกายต้องปรับตัวเพื่อคงความดันโลหิต และเพื่อให้อวัยวะสำคัญ คือ สมอง และปอดได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ ร่างกายจึงหลั่งสารเคมีในกลุ่ม Catecholamines ซึ่งจะกระตุ้นการทำงานของหัวใจ หัวใจเต้นเร็ว แรงขึ้น เพิ่มความดันโลหิต และเพิ่มการทำงานของผนังหลอดเลือดดำ ภาวะเลือดมีออกซิเจนน้อย ยังกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตของปอดและของสมอง เพื่อเพิ่มเลือด เพื่อเพิ่มออกซิเจน ภาวะต่างๆเหล่านี้ส่งผลให้เกิดกลุ่มอาการในเบื้องต้นที่เรียกว่า Acute Mountain sick ness (AMS) ซึ่งถ้าปรับตัวได้และดูแลตนเองได้ทัน อาการต่างๆมักฟื้นกลับเป็นปกติได้ภายใน 2-3 วัน

รายละเอียดอาการโรคและการรักษา มีเภสัชหล่อเขียนไว้แล้วเหมียนกัน ไปอ่านเอง
https://www.facebook.com/216848761792023/photos/a.322277891249109.1073741862.216848761792023/323069711169927/?type=3&theater

4. #เตรียมตัวเตรียมยาอะไร?
รายละเอียด ยาที่ควรเตรียมไป มีเภสัชๆหล่อเขียนไว้อีกแล้วเหมียนกัน ไปอ่านเอง (เขียนเอง ชาตินี้ ยังไม่มีโอกาสไปเบย)
https://www.facebook.com/216848761792023/photos/a.322277891249109.1073741862.216848761792023/323084347835130/?type=3&theater

5. #สิ่งที่ต้องทำก้อคือ

5.1 รู้จักสถานที่ที่จะไป รู้ว่ามีโอกาสเกิดโรคนี้ได้เสมอ 
5.2 รู้จักอาการเริ่มต้นของภาวะนี้ เพื่อการปรับตัว และการป้องกันไม่ให้เกิดอาการมากขึ้น
5.3 ในการเดินทาง ก่อนไปต้องฝึกร่างกายให้เตรียมพร้อมในสภาวะแห่งการเดินทาง ควรต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้นำทางเสมอ อย่าซ่า และเมื่อมีอาการผิดปกติ ต้องรีบแจ้งให้ผู้นำทางทราบทันที

#ไม่ไหว ใช้หลักการเดียวกับการดำน้ำ คือ dive for another day. วันนี้เราหายใจพงาบๆ ไม่ตาย วันหน้าเรายังมีลมหายใจ เรายังกลับไปปีนเขาได้ใหม่

5.4 ซื้อ travel & health insurance #แบบเต็มอัตราศึก อย่าขี้เหนียว
อัตราการเจ็บป่วย การไปนอนโรงพยาบาล ค่ารักษาพยาบาล ค่าขนส่ง รวมไปถึงค่าใช้จ่ายเมื่อเกิดการเสียชีวิต #แพงมหาศาล รวยเท่าไหร่คุณก้อจ่ายไม่ไหว และบริการฉุกเฉินเหล่านี้ ต่อให้มีเงินก็ไม่สามรถเรียกมาได้ดั่งใจ หา agency ดีๆ ดูแลคุณสบายใจอีหลี

5.5 สุดท้ายละ #การไปเสียชีวิตที่ต่างประเทศไม่ใช่เรื่องสนุก เราพูดในฐานะที่เคยมีประสบการณ์นี้มาแบ้ว

รูปประกอบ The unforgettable morning in the Inca citadel "Machu Picchu" มาจาก เพจ Nu Parnupong Photography งามอีหลี เรารวยเมื่อไหร่เราจะไปตามหาจานบิน UFO ที่นี่

ภาพมาจาก
https://www.facebook.com/livingdreambynu/photos/a.386748048192977.1073741828.298173290383787/717542345113544/?type=3&theater