พระเจ้าแข้งคม วัดศรีเกิด

        พระเจ้าแข้งคม เป็นพระพุทธรูปขนาดใหญ่มากองค์หนึ่งของล้านนา ลักษณะของพระพุทธรูปแข้งคมมีความแตกต่างจากแบบแผนของศิลปะล้านนาที่มีมาแต่เดิมอย่างเห็นได้ชัดคือ พระชงฆ์เป็นสัน (แข้งคม) พระพักตร์สี่เหลี่ยม พระเนตรโปน พระโอษฐ์หนา ขอบพระโอษฐ์ซ้อนกัน ๒ เส้น มีไรพระศก ขมวดพระเกศาเป็นเม็ดเล็ก พระรัศมีเป็นเปลวสูง สังฆาฏิเป็นแผ่นขนาดใหญ่ยาวลงมาจรดพระนาภี ปลายเป็นริ้วพับซ้อนกัน พระหัตถ์ขวาวางอยู่กึ่งกลางพระชงฆ์ นิ้วพระหัตถ์ยาวไม่เสมอกัน

        พระเจ้าแข้งคม หล่อขึ้นในสมัยพระเจ้าติโลกราช โดยใช้ทองสำริดหนัก 33 แสน (หรือเท่ากับ 3,960 กิโลกรัม) ทำการหล่อ ณ วัดตาลวันมหาวิหาร (วัดป่าตาล) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ (ปัจจุบัน คือ บริเวณหลังโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ) นอกเมือง โดยพระเจ้าติโลกราชมีพระประสงค์ให้เป็นพระพุทธรูปแบบลวปุระ เมื่อหล่อเสร็จทรงบรรจุพระธาตุ 500 องค์แล้วขนานนามว่า พระป่าตาลน้อยประดิษฐานอยู่ที่วัดป่าตาลมาเป็นเวลาถึง 316 ปี

        ต่อมาวัดป่าตาลกลายเป็นวัดร้าง สมเด็จปวัตตสีหลวงมหาโพธิรุกขาพิชชาราม (ครูบานันทา) เจ้าอาวาสวัดศรีเกิด ร่วมกับพระเจ้ากาวิละ ผู้ครองนครเชียงใหม่ ได้อาราธนา (นิมนต์) พระเจ้าแข้งคม จากวัดร้างป่าตาลวรวิหาร นอกแจ่งกู่เมืองมาประดิษฐานไว้ในวิหาร วัดศรีเกิด ต.พระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ จนถึงปัจจุบันนี้

        ด้านหน้าพระเจ้าแข้งคม มีพระพุทธรูปเล็ก ๆ ดอกบัวสีทอง และเชิงเทียนวางไว้บนฐานชุกชีมาก ต้องเข้าใกล้ ๆ จึงจะสังเกตเห็นพระชงฆ์เป็นสัน

วิหารพระเจ้าแข้งคม

        ลักษณะวิหารพระเจ้าแข้งคม มีมุขด้านข้าง 2 มุข และมุขด้านหน้า มีบันไดขึ้นด้านข้าง ลักษณะวิหารจึงแตกต่างจากที่อื่น ด้านหน้าวิหารมีเสาตุงกระด้าง และยอดเสาตุงมีรูปปั้นหงส์อยู่ อันเป็นเอกลักษณ์ของชาวมอญ และมีรูปปั้นพระแม่ธรณีอยู่ในซุ้มเตี้ย ๆ หน้าวิหาร

ที่ตั้งวัดศรีเกิด