หนาวนี้ คนกรุงเป็นโรค Lopburi fever กันถ้วนหน้า

ใครๆก็ไปเที่ยวลพบุรีนะคะ เพราะททท.เขาบอกว่าเดือนนี้ต้องไปชมทุ่งทานตะวัน การรถไฟก็จัดการเดินรถไฟท่องเที่ยวสายชมดอกไม้และเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์

แม่มดไม่ตกเทรนด์ค่ะ แม่มดก็ไปเที่ยวลพบุรีกับเขามาเหมือนกัน แต่ไร่ทานตะวันเป็นเพียงผลพลอยได้ เพราะงานนี้ ความลุ่มหลงของแม่มดอยู่ที่อิฐผุหินพัง

มองย้อนกลับไปยังประวัติศาสตร์ไทยสมัยอยุธยา แม่มดว่าไม่มียุคใดที่จะ dramatic (จะใช้คำไทยว่าอย่างไรดีหนอ) ยิ่งไปกว่าแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราชอีกแล้ว

ความทันสมัย ความมีพระทัยกว้างขวางของพระองค์ท่าน อิทธิพลของอารยธรรมตะวันตก การเมืองภายในราชสำนักอันร้อนแรงและแหลมคม ชีวิตที่ผกผันของ Constantine Phaulkon  หนุ่มกรีกผู้มีชาติกำเนิดอันต่ำต้อยที่กลายมาเป็นเจ้าพระยาวิชาเยนทร์ผู้ทรงอำนาจแห่งราชสำนักกรุงศรีอยุธยากับศรีภรรยาลูกครึ่งโปรตุเกส-ญี่ปุ่นผู้สร้างตำนานขนมไทย.....

ประวัติศาสตร์ยุคใด สมัยใดเล่าจะมีสีสันและเรื่องราวเร้าใจที่สามารถทำให้จินตนาการของผู้คนในสมัยหลังฟุ้งกระจายได้มากไปกว่านี้

เช้าตรู่วันศุกร์ที่ ๑๙ ที่ผ่านมา BG พิชช่าที่แม่มดเรียกติดปากว่าครูตุ๊กหอบของอร่อยตะกร้าใหญ่จากสวนผลไม้ที่กำแพงแสนของเธอมาฝากแม่มดถึงบ้านที่ราชบุรี  มีไข่เป็ด มะนาว ฟักเขียวลูกโต ปลาสลิดแดดเดียวและตะลิงปลิงแช่อิ่มแถมดอกทานตะวันบานแฉ่งดอกใหญ่ แม่มดพาเธอไปเที่ยวตลาดร่มหุบกับงานกินปลาทูแม่กลองที่สมุทรสงครามค่ะ

เช้าวันเสาร์ที่ ๒๐ ธันวาคม เราขับรถ ๒ คันตามกันไปเพื่อเอารถของครูตุ๊กไปเก็บไว้ที่กำแพงแสน หลังจากนั้น เราทั้ง ๔ ก็ตียาวไปถึงลพบุรีด้วยกันทันทีอย่างทุลักทุเลเล็กน้อย

เราทั้ง ๔ มีใครบ้าง ก็มีครูตุ๊ก แม่มด หนูเดซี่ กับหนูวีไงคะ

 Little Miss Daisy ที่แม่มดเรียกชื่อสั้นๆว่าหนูเดซี่คือรถอีโคคันจิ๋ว พาหนะประจำตัวของแม่มด ส่วนหนูวีคือ Nüvi อุปกรณ์ GPS ติดตัวหนูเดซี่ค่ะ 

ถ้าไม่มีเด็กๆ ๒ คนนี่ ลำพังครูตุ๊กกับแม่มดไปไม่ถึงลพบุรีแน่นอน ครูตุ๊กน่ะชำนาญทางถึงแค่สถาบัน MIT ที่ลูกสาวเคยเรียน ส่วนแม่มดไม่เคยแม้แต่จะขับรถไปถึงกรุงเทพฯด้วยตัวเอง แต่งานนี้แม่มดขับรถคนเดียวทั้งขาไปและขากลับนะคะ

หนูวีเธอเก่งเรื่องเส้นทางค่ะแต่เธอคงขับรถไม่เป็น  เธอไม่รู้ว่าถ้าจะเปลี่ยนถนน เราจะต้องเปลี่ยนช่องทางล่วงหน้าสักระยะหนึ่งก่อน เธอชอบสั่งให้หนูเดซี่เลี้ยวตอนที่จวนตัวเสียจนแม่มดเปลี่ยนเลนไม่ทัน  เราเลยต้องเสียเวลาหลายนาทีไปหลายครั้งเพราะเราอยู่ช่องทางผิด ต้องเลยไปข้างหน้าเพื่อ U Turn รถกลับมา

แต่โดยรวมแล้ว การขับรถไปเที่ยวต่างจังหวัดที่ไม่คุ้นเคยในเมืองไทยไม่ยากเท่าที่คิดนะคะ เตรียมตัวศึกษาเส้นทางกับแผนที่ทางหลวงล่วงหน้าสักหน่อย ก็พอไปได้ค่ะ แม่มดเองรู้สึกสนุกกับการขับรถเสียด้วยซ้ำ ครูตุ๊กน่ะประทับใจกับประสิทธิภาพของหนูวีมากขนาดที่ออกปากว่าจะต้องซื้อหามาใช้บ้างสักอันหนึ่ง

 ความจริง ตอนอยู่เยอรมนี แม่มดขับรถไปต่างเมืองไกลๆที่ไม่คุ้นเคยคนเดียวบ่อยๆแต่การขับรถในเมืองไทยออกจะยากและอันตรายกว่าที่โน่นสักหน่อยนะคะเพราะผู้ใช้รถใช้ถนนบ้านเราไม่สนใจเลยว่ากฎเกณฑ์คืออะไร

กว่าเราจะไปถึงลพบุรีก็เกือบเที่ยง ทานข้าวกลางวันง่ายๆเร็วๆแล้วเราก็ลุยดงลิงกันเลยค่ะ  ครูตุ๊กอนุญาตให้แม่มดจัดโปรแกรมตามใจชอบ เธอเลยต้องพอใจอยู่กับอิฐผุปูนพังที่ลพบุรีมีอยู่มากมายไปกับแม่มดด้วย

วัดนครโกษา อยู่ใกล้ๆศาลพระกาฬและพระปรางค์สามยอดค่ะ ตามโพยของกรมศิลปากร ผู้บูรณะในพ.ศ. ๒๕๓๐ ตำแหน่งนี้เป็นที่ตั้งของศาสนสถานซ้อนกันอยู่หลายยุค ตั้งแต่ยุคทวารวดี ยุคลพบุรี ยุคอยุธยา ได้รับการซ่อมแซมครั้งใหญ่ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์โดยท่านเจ้าพระยาโกษา (เหล็ก)

พระปรางค์สามยอดเป็นศาสนสถานพุทธศาสนา นิกายมหายานจากประมาณพุทธศักราชที่ ๑๘

ที่นี่มีลิงมากมายเชียวค่ะ ซนมากด้วย ตัวหนึ่งกระโดดขึ้นมาเกาะไหล่แม่มดเลยแต่เขาไม่ได้ทำร้ายนะคะ แม่มดไม่สนุกกับลิงสักเท่าไรแต่ไม่ตกใจ โดยนิสัย แม่มดไม่ใช่คนที่จะร้องวี้ดว้ายกับใครอยู่แล้ว ซื้อข้าวโพดหวานให้ เขาก็ลงจากไหล่มารับข้าวโพดไปแทะแต่โดยดี

เพื่อนๆเห็นลิงแม่ลูกที่หลับอยู่ในอ้อมแขนของพระพุทธรูปไหมคะ เขาเข้าใจหาที่นอนดีแท้ ไม่มีใครบังอาจรบกวนเขาเลยค่ะ

วัดบันไดหิน อยู่ตรงสถานีรถไฟลพบุรีเลยค่ะ เป็นโบราณสถานที่ได้รับการก่อสร้างในสมัยสมเด็จพระนารายณ์  สำนักงานย่อยของททท.ลพบุรีก็อยู่ที่สถานีรถไฟนะคะ

วัดพระศรีรัตนมหาธาตุค่ะ โบราณสถานแห่งนี้งามหยดทีเดียว เป็นวัดหลวงที่สำคัญที่สุดในอดีต มีพื้นที่กว้างขวางกว่า ๒๐ ไร่ แม่มดไม่มีความรู้ทางด้านสถาปัตยกรรมเลย แต่เพียงเพื่อวัดนี้วัดเดียว แม่มดก็ไม่เสียดายเวลาที่ขับรถไปจากจังหวัดราชบุรีแล้วค่ะ

มีหนุ่มสาวนุ่งผ้าไทยสวยมาถ่ายภาพ pre-wedding ด้วยค่ะ แม่มดขออนุญาตถ่ายภาพแล้วนะคะ

บ้านวิชาเยนทร์ตั้งอยู่ตรงจุดตัดระหว่างถนนวิชาเยนทร์กับถนนฝรั่งเศส เพื่อนๆสังเกตไหมคะว่า ชื่อฝรั่งของถนนฝรั่งเศสก็เป็นภาษาฝรั่งเศสด้วยนะคะ

บ้านวิชาเยนทร์เป็นบ้านหลวงรับราชทูต คือเป็นทั้งที่พำนักของเจ้าพระยาวิชาเยนทร์ (Constantine Phaulkon) ผู้ดำรงตำแหน่งสมุหนายกและภรรยา (ท่านผู้หญิงมารี เดอร์กีมาร์ที่คนไทยเรียกท่านท้าวทองกีบม้า) และเป็นที่พำนักของทูตต่างชาติ บ้านวิชาเยนทร์เป็นคฤหาสน์ขนาดใหญ่ที่มีโบสถ์เป็นของตนเอง

แม่มดเดาว่าท่านผู้หญิงมารี เดอร์กีมาร์คงจะเป็นสุภาพสตรีทีมีรูปลักษณ์งดงามมากเพราะเธอเป็นลูกครึ่งโปรตุเกสกับญี่ปุ่น แม่มดมีโอกาสทานขนมฝอยทองและคัสตาร์ดที่พัฒนามาเป็นสังขยาของเราครั้งที่ไปเที่ยวโปรตุเกสกับครอบครัวแต่ไม่เคยเห็นทองหยิบ ทองหยอดที่นั่นและฝอยทองของเขาก็เป็นฝอยจริงๆ ไม่เป็นแพสวยแบบที่ช่างขนมของบ้านเราบรรจงทำ

พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติสมเด็จพระนารายณ์ (พระที่นั่งพิมานมงกุฎ)  และพระราชวังนารายณ์ราชนิเวศน์

สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงครองราชย์ระหว่างพ.ศ.๒๑๙๙-๒๒๓๑ ทรงโปรดให้สร้างวังที่ประทับขึ้นในเมืองลพบุรีซึ่งมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวงเมื่อพ.ศ. ๒๒๐๙ และโปรดประทับที่ลพบุรีนานถึงปีละ ๘-๙ เดือนจนเสด็จสวรรคต

พระที่นั่งจันทรพิศาล เป็นที่จัดนิทรรศการถาวร เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

พระที่นั่งดุสิตสวรรค์ธัญญมหาปราสาท เป็นที่เสด็จออกรับคณะราชทูตต่างประเทศ

โรงช้างหลวง

ตึกพระเจ้าเหาเป็นหอพระประจำพระราชวัง พระเพทราชาประกาศยึดพระราชอำนาจจากสมเด็จพระนารายณ์ที่นี่

ตึกเลี้ยงรับแขกเมือง

อาคารสิบสองท้องพระคลัง ที่เก็บสินค้าหรือสิ่งของเพื่อใช้ในราชการ

อ่างเก็บน้ำ เป็นที่เก็บกักน้ำสำหรับใช้ภายในพระราชวัง เพื่อนๆเห็นตัวอย่างท่อส่งน้ำดินเผาไหมคะ น้ำในอ่างถูกส่งมาจากอ่างซับเหล็ก นอกเมืองลพบุรีค่ะ

เราออกมาจากพระราชวังนารายณ์ราชนิเวศน์แล้วนะคะ นิทรรศการภายในอาคารปิดตั้งแต่ ๔ โมง เขตพระราชฐานปิด ๕ โมงเย็นค่ะ

จุดต่อไปที่เราไปชมกันคือ เทวสถานปรางค์แขก เป็นศาสนสถานในศาสนาพรหมณ์ อิทธิพลศิลปะลพบุรี มีอายุราวๆพุทธศตวรรตที่ ๑๕ ค่ะ

พระที่นั่งไกรสรสีหราช (พระที่นั่งเย็น) สมเด็จพระนารายณ์มหาราชโปรดฯให้สร้างขึ้นกลางทะเลชุบศร (แต่ตอนที่แม่มดไป เห็นแต่ร่องรอยของคูน้ำที่แห้งผาก) เป็นสถานที่พักผ่อนพระอิริยาบถและเป็นที่ทรงต้อนรับแขกเมือง

ในวันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๒๒๘ ทรงใช้เป็นสถานทีทอดพระเนตรจันทรุปราคาและเสด็จทอดพระเนตรสุริยุปราคาเมื่อวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๒๓๑ ซึ่งเป็นปีที่เสด็จสวรรคต

ครูตุ๊กกับแม่มดพักที่จังหวัดลพบุรี ๑ คืนค่ะเพราะเราไม่อยากเดินทางอย่างรีบร้อนเกินไป  สาวๆทีโรงแรมเล่าว่าการท่องเที่ยวลพบุรีซบเซามาก แม้แต่ในวันสุดสัปดาห์ก็แทบจะหาผู้คนมาพักไม่ได้ คนกรุงเทพฯขับรถมาดูไร่ทานตะวันแล้วก็กลับไป ทำเอาแม่มดแปลกใจทีเดียวเพราะโบราณสถานของจังหวัดลพบุรีมีมากมาย สวยงามและมีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์รองรับอยู่อย่างน่าสนใจยิ่ง สงสัยงานนี้ แม่มดคงจะเป็นปลาผิดน้ำอีกตามเคยกระมังคะ

วันรุ่งขึ้น เราขับรถไปเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ ผ่านไร่ทานตะวันมากมาย ชาวบ้านหลายรายปลูกทานตะวันไว้รองรับการท่องเที่ยวโดยเฉพาะ บางแห่งมีการเก็บเงินคนเดินทางคนละ ๑๐ บาทค่าเข้าไร่ไปถ่ายรูปด้วยนะคะ แต่จุดที่แม่มดลงไปชมดอกทานตะวันแบบเร็วๆดูจะเป็นไร่ที่มุ่งผลทางการเกษตรจริงๆเพราะชาวไร่ไม่สนใจหญิงชรา ๒ คนที่แวะไปถ่ายภาพไร่ของเขาเลย

บนเส้นทางไปเขื่อนป่าสักฯ มีเครื่องปั้นดินเผาสำหรับแต่งสวนขายแต่ที่มากมายจริงๆคือฟักทอง แตงไทย เผือก มัน ถั่วแระ ปลาแดดเดียว ปลารมควัน ไข่เค็มดินสอพอง เราก็แวะอุดหนุนชาวบ้านกันไปเรื่อยล่ะค่ะ แม่มดเป็นตัวกินฟักทอง ซื้อมา ๒ ลูกโตๆกับแตงไทยและเผือกมัน ครูตุ๊กซื้อปลาแดดเดียวไปหลายตัว

ขากลับ ททท.ลพบุรีแนะให้เราขับรถขึ้นเหนือไปสิงห์บุรีก่อนแล้วย้อนกลับกรุงเทพฯด้วยทางหลวงหมายเลข ๓๒ แทนที่จะไปทางสระบุรีที่ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑ เธอว่าขับรถง่ายกว่าซึ่งก็เป็นไปตามนั้นจริงๆ และสอดคล้องกับความต้องการของแม่มดที่จะแวะไปอำเภอท่าวุ้งซึ่งอยู่บนเส้นทางไปสิงห์บุรีพอดี

แม่มดอยากไปชมผนังปูนปั้นจากสมัยอยุธยาที่หน้าวิหารของวัดไลย์ค่ะ ข้อมูลนี้ แม่มดก็เพียงแต่อ่านมา เป็นความเคยชินที่แม่มดจะศึกษาที่มาที่ไปของสถานที่ที่แม่มดจะไปเยี่ยมชมล่วงหน้าเสมอ

แม่มดน่ะวาดภาพวัดไลย์เป็นวัดเล็กๆเก่าๆ ก็ตำราเขาว่าวัดนี้เก่าแก่มาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนต้น แต่ปรากฏว่าวัดไลย์อลังการ์มาก พระอุโบสถนี่เป็นสีทองอร่ามไปทั้งหลัง

ต้องเดินไปหลังวัดค่ะ จึงจะได้ชมผนังปูนปั้นของวิหารหลังเก่าซึ่งเล็กมากแต่ลวดลายปูนปั้นก็งามวิจิตรจริงๆ เป็นเรื่องเล่าพุทธประวัติตอนเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อมาโปรดพระพุทธมารดาค่ะ

ที่ไม่น่าพลาดอีกอย่างหนึ่งเมื่อไปเยือนวัดไลย์คือพิพิธภัณฑ์ของวัดค่ะ จัดได้สวยงาม น่าชม และมีข้อมูลเนื้อหาด้านวัฒนธรรมที่น่าสนใจมากๆ ที่จริงพิพิธภัณฑ์สวยมากนะคะ แต่แม่มดเหนื่อยแล้วเลยเฟอะฟะ ลืมปรับเปลี่ยน White Balance ของกล้อง  แสงสีของภาพภายในอาคารเลยเพี้ยนไปหมด แงๆ

ตอนกลางเดือนกุมภาพันธ์เป็นเวลา ๑ สัปดาห์  เมืองลพบุรีเขาจัดเทศกาลงานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เพื่อนๆที่นิยมนุ่งผ้าไทยรีบไปงานนี้เลยนะคะ ชาวลพบุรีเขาจะนุ่งไทยกันทั้งเมือง ผู้มาเยือนได้รับการขอร้องให้นุ่งผ้าไทยด้วยค่ะ

  ในฝัน

คำร้อง                    พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล

ทำนอง                    หม่อมหลวงพวงร้อย สนิทวงศ์ / หม่อมหลวงประพันธ์ สนิทวงศ์

ศิลปิน                     รุ่งโรจน์  ดุลลาพันธ์