วันจันทร์ที่ 20 ต.ค. เป็นวันที่คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ (กสท.) ถูกกำหนดจาก
คณะรักษาความสงบแห่งชาติให้รีบๆ แจกคูปองเพื่อให้ชาวบ้านแลกกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิทัลให้เร็วที่สุด
ขยับเวลาจากวันที่ 25 ต.ค.เป็น 20 ต.ค. เร็วขึ้น 5 วัน คงจะทำให้สายด่วน 1200 ของ กสท .คง "สายไหม้"
แน่ๆ จากความไม่พร้อมหลายประการที่มองเห็นกันทั่วไป

หลายคนคงสงสัยว่าทำไมหน้าคูปองส่วนลด 690 บาท ต้องมีข้อความ "คืนความสุขให้ประชาชน" ที่เป็น
สโลแกนของ คสช.

ต้องยอมรับว่าลำพังศักยภาพและพละกำลังของ กสท. น่าจะ "เอาไม่อยู่" กับความสับสนอลหม่านและผล
ประโยชน์ปัญหาทับซ้อนในวงการโทรทัศน์ไทย ในช่วงเปลี่ยนผ่านจากระบบอนาล็อก 6 ช่อง ที่ดำรงมานาน
เกือบ 60 ปี ไปสู่ระบบทีวีดิจิทัล 48 ช่อง ในอีก 3-5 ปีข้างหน้า ซึ่งมีผลประโยชน์เดิมพัน แบบได้-เสียสูง
มากใ นระดับ 70,000-80,000 ล้านบาท ต่อไปที่เป็นงบโฆษณารวมของอุตสาหกรรมโทรทัศน์ที่มีสัดส่วน
มากถึง 55-60% ของอุตสาหกรรมโฆษณาทั้งหมด

ถ้าไม่ได้ คสช. ออกคำสั่ง "ยึดอำนาจ" ในการอนุมัติอภิมหาโครงการของ กสทช. ทั้งด้านโทรคมนาคมและ
บอร์ดแคสติ้งที่มีวงเงินรวมกันมากกว่าแสนล้านบาท มาเสียก่อน ย่อมจะไม่มีแคมเปญ "คืนความสุขให้
ประชาชน" ด้วยคูปองส่วนลดแลกซื้ออุปกรณ์ทีวีดิจิทัลได้ 2 ประเภทเท่านั้น คือ กล่องรับสัญญาณภาคพื้น
ดิน (DVB T2) และส่วนลดซื้อเครื่องรับโทรทัศน์ที่มีจูนเนอนร์ติดตั้งในตัว(iDTV) ที่ให้วงเงินเท่าเดิม 15,900
ล้านบาท

ข้อเสนอให้แลกกล่องรับสัญญาณทีวีดาวเทียม (DVB S2) และกล่องรับสัญญาณเคเบิลทีวี (DVB-C) ถูก
เบรคด้วยมติกสทช. 10 ต่อ 0 แต่ดูเหมือนว่าเริ่มมีการส่งสัญญาณอ่อนๆ จะให้แลกกล่องรับสัญญาณทีวี
ดาวเทียมกลับมาอีกแล้วจากเลขาธิการ กสทช. "ฐากร ตัณฑสิทธิ์" เองที่โยนหินถามทางมาเป็นระยะๆ
เริ่มมีการยกเหตุผลของการคืนชีพข้อเสนอกล่องรับสัญญาณทีวีดาวเทียมที่ยังเป็นเรื่องเดิมๆ เช่น โครง
ข่ายทีวีดิจิทัลไม่ครอบคลุมมีคนร้องเรียนมาเยอะว่ากล่องทีวีภาคพื้นดินรับไม่ได้, ผู้บริโภคอยากจะ
แลกกล่องทีวีดาวเทียมมากกว่ามีช่องมากกว่า ฯลฯ

กสทช.อย่าทำให้แคมเปญคูปอง "คืนความสุขให้ประชาชน" มีเรื่องยุ่งๆ เข้ามาอีกมากกว่านี้เลย รอไปอีกสัก
2 ปี หลังจากแคมเปญนี้แจกไปจนหมด แล้วค่อยให้แลกกล่องทีวีดาวเทียมหลังพิจารณาจุดบอดจากโครง
ข่ายทีวีดิจิทัลจริงๆ เพราะตอนนี้แม้ยังมีจุดบอดเยอะในหลายพื้นที่ แต่หน้าที่กสท.คือกำกับดูแลอย่าง
เข้มมากๆ ทำให้โครงข่ายเร่งลงทุนตามแผนเดิมเติมจุดบอดด้วย Gap Filler ให้ครบ 110 แห่งและเสาเสริม
เพื่อให้รับในอาคารได้กับรถยนต์ได้

แค่ช่วงที่ผ่านมา ก็ถือว่าทุลักทุเลพอสมควรกว่าจะออกมาแต่ละขั้นตอน อย่าทำให้เรื่องยุ่งเอาเรื่องทุกข์ที่มี
ความขัดแย้งกลับมาอีกเลย ยังขอมองโลกในแง่ดีไว้ก่อนว่าการเริ่มต้นแจกคูปองที่บริษัทไปรษณีย์ไทย
เริ่มส่งไปถึงบ้านตั้งแต่วันที่ 10 ต.ค. แล้วดีเดย์ให้เริ่มต้นแลกกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิทัลได้ตั้งแต่วันที่ 20 ต
.ค.

น่าจะเป็น "หลักไมล์ใหม่" ของการเปลี่ยนผ่านจากอนาล็อกสู่ดิจิทัลที่เป็นรูปธรรมอีกหลักไมล์สำคัญ หลัง
จากการประมูลทีวีดิจิทัลสิ้นสุดลงในวันที่ 27 ธ.ค. 2556 นับเวลา 9 เดือน 23 วัน ซึ่งผู้ประกอบการทีวีดิจิทัล
24 ช่อง รอคอยมาแสนนาน หลายรายกำลังอยู่ในสภาพปลาขาดน้ำใกล้จะถอดใจอยู่รอมมะร่อ

แคมเปญแจกคูปองส่วนลดตามแผนเดิมกำหนดไว้ 22.9 ล้านครัวเรือน แม้ว่าในขณะนี้ยังมีตัวเลขครัว
เรือนที่มี "เจ้าบ้าน" ตามทะเบียนราษฎร์อยู่แค่ 14.1 ล้านครัวเรือน และกสท. ใจดีเพิ่มเติมให้กับครัวเรือนที่
ไม่มีทะเบียนบ้านด้อยโอกาสอีก 2.8 ล้านครัวเรือน รวมเป็น 16.9 ล้านครัวเรือน น่าจะเป็นแคมเปญแจกใน
รูปแบบคูปองที่มีขอบเขตกว้างขวางมากที่สุด

ประเมินขีดความสามารถขององค์กร กสทช. ที่ส่วนใหญ่เป็นอดีตข้าราชการที่โอนมาจากกรมไปรษณีย์
และโทรเลขกับกรมประชาสัมพันธ์และหน่วยราชการอื่นๆ อีก โดยมีกสทช. 11 คน เป็นผู้กำหนดนโยบาย
ในภาพรวมที่ประกอบด้วยอดีตนายทหารกับนักเศรษฐศาสตร์, นักวิชาการ ฯลฯ ไม่น่าจะสามารถ "รับมือ"
ให้กระบวนการนี้ผ่านไปได้อย่างราบรื่น

หวั่นๆ ว่าคูปองคืนความสุขให้ประชาชน 690 บาท อาจจะกลายเป็น "คืนความทุกข์" ให้ประชาชน หากไม่
เร่งรีบจัดระบบการจัดการในทุกๆ ด้าน และระบบทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เพื่อรับมือตั้งแต่วันแรกของการ
แลกกล่องรับสัญณานทีวีดิจิทัลใน 21 จังหวัด แล้วจะทะยอยแจกคูปองไปจนครบ 77 จังหวัด ในเดือน
มีนาคมปีหน้า

เริ่มจากลองถามกรรมการ กสท. 5 คนเอง น่าจะได้รับเรื่องราว "ร้องทุกข์" โดยตรงจากเรื่องไม่ชอบมาพากล
ในช่วงก่อนการแจกคูปองที่มีหลายบริษัทใช้วิธีแจกใบปลิวถึงชาวบ้าน แล้วให้กำนันผู้ใหญ่บ้านไปเก็บ
บัตรประชาชนจากลูกบ้านไว้ก่อน โดยอ้างว่าจะช่วยอำนวยความสะดวกในการแลกคูปองทีวีดิจิทัล

กสท. หลายคนออกมาเปิดเผยเรื่องนี้เอง แล้วบอกว่าจะห้ามบริษัทเหล่านั้นเข้าโครงการคูปอง แต่ผลลัพธ์
คือไม่น่าจะมีการออกคำสั่งชัดๆ ว่าห้ามบริษัทเหล่านั้นเข้าร่วมโครงการแต่อย่างใด หรือถ้าหากมีคำสั่งห้าม
ก็แทบไม่มีใดๆ เพราะแกนหลักในการกว้านบัตรประชาชนคือกำนันผู้ใหญ่บ้านที่เข้าถึงลูกบ้านโดยตรง

แต่หากมองอีกแง่หนึ่ง วิธีการแบบนี้กลับเป็นวิธีการที่ชาญฉลาดของบริษัทผู้ผลิต และจำหน่ายกล่องทีวีดิ
จิทัลที่อาจจะทำให้ยอดการนำคูปองมาเปลี่ยนเป็นกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิทัลสูงครบ 100% ได้รวดเร็ว
กว่าวิธีของกสท.ที่ปล่อยไปตามธรรมชาติ เช่นเดียวกับการเลือกตั้งที่ครั้งหนึ่งกระทรวงมหาดไทยให้รางวัล
หมู่บ้านที่มีผู้มาใช้สิทธิ์เลือกตั้งสูงสุด บางหมู่บ้านสามารถทำยอดได้ถึง 100% อย่างเหลือเชื่อ

จึงคิดว่าวิธีการรวบรวมบัตรประชาชน จากชาวบ้านแล้วนำไปเข้ากระบวนการแลกกล่องทีวีดิจิทัลกลับ
เป็นผลดีด้วยซ้ำไป หาก กสท. มีระบบจัดการให้มีการแลกกล่องทีวีดิจิทัลไปจริงๆ ที่มีผลต่อการเพิ่มฐาน
คนดูทีวีดิจิทัลได้

กสท. น่าจะลงไปดำเนินการเสียเอง ด้วยการกำหนดจุดแลกคูปองให้น้อยลงเป็นสถานที่กว้างขวางใหญ่
ขึ้นหรือกำหนด "วันดีเดย์" แลกคูปอง อาจจะจัดงาน"มหกรรมแลกคูปอง"แล้วเชิญบริษัทผู้ผลิตกล่องที่ขึ้น
ทะเบียนไว้ 42 บริษัท ให้มาเปิดบูธพร้อมๆ เพื่อเป็นทางเลือกให้ผู้บริโภคมาเห็นด้วยตาพร้อมๆกันทุกยี่ห้อ
ในช่วง 1-2 สัปดาห์ที่ผ่านมา ได้เห็นบริษัทผู้ผลิตและจำหน่ายกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิทัล เกือบทุกรายใช้
เครื่องมือทางการตลาดที่ง่ายๆ ตรงไปตรงมาคือลดราคาให้เหลือเท่าหรือใกล้เคียงมูลค่า 690 บาท, หากลด
ราคาไม่ได้ก็ใช้แคมเปญชิงรางวัลมาล่อใจและแจกคูปองเพิ่มเพื่อแลกซื้อสินค้าอื่นในราคาพิเศษ ถือเป็น
"กำไร" ของผู้บริโภคในยุคทีวีดิจิทัล

One Box Home ยี่ห้อใหม่ ใช้ราคากล่อง+เสาอากาศเท่ากับมูลค่าคูปอง 690 บาท, สามารถใช้ราคากล่อง
690 บาท แถมคูปองเงินสดไปซื้อโทรศัพท์หรือแทบเล็ตที่มีจูนเนอร์รับทีวีดิจิทัลได้

Planet Com ลดราคาขายกล่องพร้อมเสาจาก 1,490 บาท เหลือ 990 บาท และแคมเปญแจกทอง, อสมท.
ใช้แคมเปญรับคูปองชิงโชคทุกวันกับรางวัลใหญ่รถยนต์ม.ค.ปีหน้า,

FORTH แจกโทรศัพท์ iPhone 6 ทุกเดือนๆ ละ 5 เครื่อง, AJ แจกทองคำหนัก 1 บาททุกวันๆ ละ 3 รางวัล
และทองคำหนัก 10 บาท ทุกเดือน, ซัมซุง จัดโปรโมชั่น 3 สุข ส่วนลดทีวีเพิ่ม, ซิงเกอร์ เปิดตัวกล่องรุ่นใหม่
มูลค่า 690 บาท เท่าคูปอง ฯลฯ

ศูนย์การค้ากับห้างต่างๆ ก็เริ่มมีแคมเปญพิเศษ เช่น Power Buy รับส่วนลดเพิ่ม 300 บาท มาแลกซื้อ
ทีวี-จัดแคมเปญลดราคา 35% สินค้าเกี่ยวกับทีวีดิจิทัล, Power Mall แจกคูปอง 100 บาท เพิ่มเพื่อรัป
ประทานอาหาร , เดอะมอลล์-พารากอน-ดิเอ็มโพเรียมจัดแคมเปญเพิ่มคนถือคูปอง 690 บาท มาจะได้
คูปองเพิ่มรับประทานอาหารในทุกฟู้ดคอร์ท, บิ๊กซี และ โลตัส รวบรวมผู้ผลิตกล่องทุกยี่ห้อให้ผู้บริโภคเลือก
ได้ตามใจชอบ ฯลฯ

น่าจะถือเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจมากว่าการกำหนดคูปองส่วนลด 690 บาท กับการเปิดกว้างให้บริษัท
ยื่นขอเข้าโครงการที่ไม่มีข้อจำกัดเรื่องเงินทุนและประสบการณ์ที่ได้รับอนุมัติแล้ว 42 บริษัท ทำให้ "กลไก
การแข่งขันเสรี" กำลังเกิดขึ้นในตลาดกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิทัลและเครื่องรับโทรทัศน์ที่มีจูนเนอร์ติดตั้ง
ในตัว

อย่างน้อยที่สุดไตรมาสที่ 4 ของปี 2557 ตลาดกล่องทีวีดิจิทัล และเครื่องรับโทรทัศน์กำลังกลับมาคึกคัก
อย่างยิ่ง หลังจากอยู่ในสภาพซบเซาตั้งแต่ช่วงปี 2556 ที่มีความไม่แน่นอนในการประมูลทีวีดิจิทัล และ
ช่วงต้นปี 2557 ที่มีความสับสนอลหม่านเรื่องคูปองจะแลกได้กี่ประเภทและเมื่อไหร่ กสท. แทบไม่ได้เข้าไป
ยุ่งใดๆ แต่กลไกตลาดการแข่งขันได้ทำให้ผู้บริโภคจะได้ประโยชน์มากขึ้นสูงกว่ามูลค่าคูปอง 690 บาท