ผมรู้สึกทึ่งในความสำเร็จของเครือเจริญโภคภัณฑ์ในจีนหรือ ที่ชาวจีนรู้จักดีในชื่อ“เจียไต๋” หรือ “เจิ้นต้า”  อย่างมาก ในการก้าวย่างและการวางกลยุทธ์ทางธุรกิจ กระทั่งสามารถได้รับความไว้วางใจให้เป็นบริษัทชาวจีนโพ้นทะเลที่ยอดเยี่ยมที่สุดในจีน โดยติดอันดับที่ 1 จากการจัดอันดับที่มีชื่อว่า “500 บริษัทชาวจีนโพ้นทะเลที่ยอดเยี่ยมที่สุดในจีน” ซึ่งเป็นครั้งแรกในการจัดอันดับประเภทนี้ของจีน เมื่อตุลาคม 2552 ปีที่แล้ว

ก่อนหน้านั้น เมื่อปี 2551 นายธนินท์ เจียรวนนท์ ประธานกรรมการและประธานคณะผู้บริหาร  ซี.พี. ก็ได้รับการคัดเลือกมากที่สุดถึง 3 รางวัล จากทั้งหมด 5 รางวัล คือ 30 บุคคลที่มีอิทธิพลต่อเศรษฐกิจจีนมากที่สุด

เจียไต๋  เป็นบริษัทต่างชาติแห่งแรกที่เข้าไปลงทุนในจีน (หมายเลขจดทะเบียนการค้า คือ 001 ในเมืองซัวเถา)  นอกจากรางวัลยอดเยี่ยมอันดับหนึ่งแล้ว ธุรกิจในเครือฯที่ยังได้รับการจัดอันดับเป็น 1 ใน 500 อีกด้วย ได้แก่ บริษัท เซี่ยงไฮ้ โลตัส ซุปเปอร์เชนสโตร์ จำกัด ผู้ประกอบธุรกิจค้าปลีกภายใต้ชื่อ “โลตัส ซุปเปอร์เซ็นเตอร์”ติดอันดับที่ 20 ซึ่งปัจจุบันมีโลตัสฯจำนวน 77 สาขาทั่วประเทศ

กลุ่มบริษัทซีพีมีรูปแบบลงทุนในประเทศจีน 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) การลงทุนร้อยละ 100 2) การร่วมทุน และ3) การร่วมมือ โดยการถือหุ้นแบ่งเป็นฝ่ายไทยถือหุ้นในสัดส่วนร้อยละ 85 และจีนร้อยละ 15 ส่วนพนักงานจะเน้นจ้างคนท้องถิ่นเป็นหลัก ปัจจุบัน CP China Investment Limited (CPI) ได้เข้าตลาดหลักทรัพย์ในฮ่องกงแล้วเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2553 ที่ผ่านมา

ล่าสุดนายธนินท์ เจียรวนนท์ ประธานกรรมการและประธานคณะผู้บริหาร เครือเจริญโภคภัณฑ์ (ซีพี) กล่าวว่า บริษัท เจียไต๋ เอ็นเตอร์ไพรส์ อินเตอร์เนชั่นแนล (CTEI) ในเครือซีพี ซึ่งดำเนินธุรกิจค้าปลีก โลตัส ซูเปอร์เซ็นเตอร์ จะปรับแผนรูปแบบการทำธุรกิจใหม่ ให้สอดคล้องกับภาวะเศรษฐกิจที่มีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว โดยจะทำเป็นซูเปอร์แบรนด์ มอลล์ ซึ่งจะปรับให้สอดคล้องกับพื้นที่ 3 ขนาด ตั้งแต่ 2 หมื่นตารางเมตร 1 แสนตารางเมตร และ 2 แสนตารางเมตร จะทำครบหรือมีครบทุกอย่าง จะครอบคลุมประชากรทุกฐานะ โดยจะมีสินค้าหรูหราขายด้วย ไม่ได้ขายของถูกอย่างเดียว  

นอกจากนั้นในอีก 10 ปีข้างหน้าจะเพิ่มซี.พี.โลตัสเป็น 1,000 สาขา จากปัจจุบันมีทั้งสิ้น 77 สาขา กระจายทั่วประเทศจีน  โดยจะมีโรงแรมระดับ 5 ดาว ห้างสรรพสินค้า และคอนโดมิเนียม รวมอยู่ที่เดียวกัน ซึ่งขณะนี้วางแผนที่จะพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ขึ้น 4 แห่ง ในเขตเมืองหลวงของมณฑลเหอหนาน ชานตง กวางตุ้ง และนครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งในแต่ละมณฑลมีประชากรเกินกว่า 80 ล้านคน โดยจะเริ่มต้นก่อสร้างที่มณฑลเหอหนานก่อนเป็นแห่งแรก วงเงินลงทุน 2,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือ ประมาณ 68,000 ล้านบาท

  ประเด็นที่นายธนินท์ให้สัมภาษณ์ล่าสุดจับกลยุทธ์ทางธุรกิจซีพีได้ที่สำคัญคือ

·         การทำธุรกิจจะอยู่รอดหรือไม่ อยู่ที่คน อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจในประเทศจีนดีอยู่แล้ว แต่ธุรกิจจะดีหรือไม่อยู่ที่คน ต้องได้คนเก่งๆ มาบริหาร ส่วนเรื่องเงินเป็นประเด็นรองลงมา

·         การบริหารธุรกิจของซีพี จะเน้นธุรกิจที่ผสมผสานกันระหว่างอเมริกา ยุโรป เอเชียและจีน เพราะถ้าตามหลังเค้า เราก็แพ้เค้า เราชำนาญอะไร เค้าชำนาญอะไรก็ผสมกัน  เช่น ถ้าเป็นดีพาร์ทเมนท์สโตร์ จะจ้างนักบริหารรุ่นใหม่ จากญี่ปุ่นบริหารธุรกิจ เพราะญี่ปุ่นจะเก่งเรื่องดีพาร์ทเมนท์สโตร์ แต่หากเป็นเทรดมอลล์จะเอาซีอีโอจากอเมริกามา เพราะเขาเข้าใจธุรกิจมอลล์ โดยจะใช้ดิจิทัลมาช่วยบริหารมอลล์

·         จีนยังมีอัตราการเติบโตที่สูงอย่างต่อเนื่อง เพราะ รายได้ของประชากรระหว่างคนรวยกับคนจน หรือเกษตรกรยังห่างไกลอยู่มาก รัฐบาลกลางจีนแม้จะมีนโยบายควบคุมการขยายตัวทางเศรษฐกิจ แต่ก็จะเข้มข้นกับเมืองที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ ขณะที่เมืองที่มีขนาดเศรษฐกิจรองลงมาก็จะยังผ่อนปรนต่อไป เพื่อให้การกระจายรายได้เป็นไปอย่างทั่วถึง

·        กลยุทธ์การสร้างความแตกต่างจากคู่แข่ง รวมถึงการดึงพันธมิตรมาร่วมงาน  ทำเลที่ไหนมีศักยภาพ  ซีพีจะเข้าไปเปิดสาขา และต้องไปก่อนคู่แข่ง หากคู่แข่งมีสินค้าจำนวนมาก ซีพีต้องมีมากเช่นกัน หรือใช้กลยุทธ์ ตาต่อตาฟันต่อฟัน เนื่องจากการแข่งขันของธุรกิจในจีนสูง

·       คอนเซปต์ทำธุรกิจจะต้องเป็นลักษณะปลาเร็วกินปลาช้า ไม่ใช่ปลาใหญ่กินปลาเล็กแล้ว ทุกอย่างต้องปรับตัวเร็ว

ประเด็นสำคัญที่ทางซีพีได้ใช้กลยุทธ์หลักมาตลอดคือการได้ไป “รู้เขา” คือการไปฝังตัวเรียนรู้ พฤติกรรมการบริโภค การตลาด การสร้างสายสัมพันธ์ อย่างมุ่งมั่นในจีน และอ่านจีนออกโดยประกาศนโยบายดำเนินธุรกิจชัดคือ “นโยบาย 3 ประโยชน์”  คือ เครือเจริญโภคภัณฑ์ จะทำอะไรก็ตามต้องคำนึงถึงว่า ประเทศชาติต้องได้ประโยชน์ ประชาชนต้องได้ประโยชน์บริษัทและผู้ลงทุนต้องได้ประโยชน์ด้วย

“จีนมีผู้มีความสามารถมากมาย ม้าพันลี้ต้องการระยะในการควบ ผู้มีความสามารถก็ต้องการพลัง ขอเพียงตนเองมีความแน่วแน่ ก็จะสามารถแสดงสติปัญญาและศักยภาพของตนออกมาได้อย่างเต็มที่ และจะประสบความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่” นี่คือคำกล่าวที่คมชัดและแสดงปรัชญาการทำธุรกิจในจีนได้เป็นอย่างดี

ช่วงก่อนหน้านี้ผมติดตามคณะนักธุรกิจทางภาคเหนือที่สนใจไปลงทุนในจีนบ่อยครั้ง แต่ที่จะก้าวกระโดดฝ่ากระแสการแข่งขันและไปยืนผงาดเหมือนซีพีหาตัวได้ยาก มิใช่ที่ไม่มีความมุ่งมั่นหากแต่ต้องครบครันด้วยองค์ประกอบทางธุรกิจที่สัมบูรณ์ ซึ่งทางเจียไต๋ได้ชี้โพรงให้แล้วคือการรู้จีนให้ถึงแก่น ลึก และตรง ซึ่งผมคิดว่าหากนักธุรกิจไทยที่ต้องการไปขยายตลาดสินค้าในจีนจำเป็นต้องคิดใหม่แล้วเรื่องการไปลงทุนศูนย์กระจายสินค้า หรือเปิดตลาดเองในมณฑลต่าง ๆ หากไม่มีความรู้และเส้นสายที่ดีแล้วกินยาก ดังนั้นการใช้ช่องทาง ซี.พี.โลตัส ในอีก 10 ปีข้างหน้าที่จะขยายเป็น 1,000 สาขาเป็นเรื่องที่น่าสนใจ เพราะความต้องการสินค้าไทยที่มีคุณภาพและปลอดภัยยังมีอีกมาก

คราวนี้ลองมาดูว่าทางซีพี-เจียไต๋ อ่านจีนได้ทะลุอย่างไรผ่าน Presentation ดังนี้ครับ