ถนนเจริญกรุงเป็นถนนที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2404 แล้วเสร็จใน พ.ศ. 2407

ถนนเจริญกรุง 

การก่อสร้างถนนเจริญกรุงนั้นเนื่องจากในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีชาวต่างประเทศเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ มากขึ้น และมีพวกกงสุลได้เข้าชื่อกันขอให้สร้างถนนสายยาวสำหรับขี่ม้าหรือนั่งรถม้าตากอากาศและอ้างว่า “เข้ามาอยู่ที่กรุงเทพมหานครไม่มีถนนหนทางที่จะขี่รถม้าไปเที่ยว พากันเจ็บไข้เนือง ๆ”

เมื่อสร้างถนนเจริญกรุงเสร็จใหม่ ๆ นั้น ยังไม่ได้พระราชทานนาม จึงเรียกกันทั่วไปว่า ถนนใหม่ และชาวยุโรปเรียกว่า นิวโรด (New Road) ชาวจีนเรียก ซินพะโล้ว แปลว่าถนนตัดใหม่ ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามถนนว่า "ถนนเจริญกรุง" ซึ่งมีความหมายถึงความเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมือง เช่นเดียวกับชื่อถนนบำรุงเมืองและถนนเฟื่องนคร ที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นในคราวเดียวกัน

ซอยกัปตันบุช

มีที่มาจาก “กัปตันบุช” หรือ “นายจอห์น บุช” เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ของไทย เป็นพ่อค้าและนักเดินเรือสัญชาติอังกฤษ ที่ได้นตำแหน่งเจ้าท่า สังกัดกรมท่า และได้มีโอกาสปฏิบัติราชการใกล้ชิดพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในการตามเสด็จประพาสต่างประเทศ กัปตันบุชและครอบครัวพำนักอยู่ที่บ้านในตรอกเล็ก ๆ ใกล้กับที่ทำการกรมเจ้าท่า ตรอกบ้านของกัปตันบุชจึงเรียกว่าตรอกกัปตันบุชจนถึงทุกวันนี้ ปัจจุบันตรอกกัปตันบุชมีชื่อเป็นทางการว่า ซอยเจริญกรุง 30

เดิมทีคืออาคารที่บริษัทกลั่นสุราของฝรั่งเศสได้เช่าสร้างขึ้น เป็นอาคาร 2 ชั้น สร้างตามสถาปัตยกรรมยุโรป ปัจจุบันสำนักทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้ทำการบูรณะใหม่

บ้านเลขที่1 ตรอกกัปตันบุข

อาคารทางประวัติศาสตร์รูปทรงโดดเด่นที่สร้างในช่วงต้นปีค.ศ. 1900 หลักฐานความเจริญรุ่งเรืองของยุโรปที่แผ่ขยายเข้าสู่สยามประเทศ แต่เดิมบ้านเลขที่ 1 เป็นที่ทำการของบริษัทของฝรั่งเศส ชื่อ “Societe Francaise des Distilleries de l’Indochine (SFDI)” ที่ดำเนินกิจการกลั่นสุราในช่วงล่าอาณานิคมอินโดจีน เนื่องด้วยทำเลบริเวณนั้นที่เป็นแหล่งชุมชนและที่ตั้งสำนักงานของชาวยุโรปที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศ

ตัวอาคารของบ้านเลขที่ 1 เป็นสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิก เห็นได้ชัดจากหน้าจั่ว อาคาร 2 ชั้นซึ่งสร้างในช่วงต้นปี 1900 เป็นอาคารก่ออิฐและผนังรับน้ำหนัก กระเบื้องหลังคารูปเพชรของหลังคาปั้นหยาทำให้นึกถึงสไตล์ในยุคนั้น ยุตที่ยุโรปเข้ามาในเอเชียช่วงยุคล่าอาณานิคม

ในช่วงปี ค.ศ. 2012-2016 สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้ฟื้นฟูอาคารหลังนี้จากการถูกทิ้งร้าง และเพราะสถาปัตยกรรมของอาคารที่พบได้ยาก กรมศิลปากรจึงได้ขึ้นทะเบียนบ้านเลขที่ 1 เป็นโบราณสถาน 

ระหว่างปี ค.ศ.1887 ถึง 1954 เวียดนาม ลาว และกัมพูชา อยู่ในฐานะอาณานิคมแห่งหนึ่งของฝรั่งเศส หรือที่รู้จักกันในชื่อ อินโดจีนของฝรั่งเศส อาณานิคมแห่งนี้ถูกบังคับให้เป็นแหล่งในการจัดหาทรัพยากรให้กับแผ่นดินแม่ มีการอ้างการผูกขาดโดยรัฐเพื่อผลิตภัณฑ์บางอย่าง แอลกอฮอล์ หนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่อินโดจีนของฝรั่งเศสเป็นแหล่งจัดหาให้กับตลาดทั้งในและนอกประเทศ ถูกรวมและจัดการด้วยความระมัดระวัง บริษัทฝรั่งเศสที่ชื่อว่า Societe Francaise des Distilleries de l’Indochine (SFDI) เข้ามาช่วยรัฐบาลจัดการเรื่องเหล่านี้ ในระยะเวลานั้น SFDI ไม่ได้จำกัดการดำเนินงานอยู่ในอินโดจีนเท่านั้น แต่ยังมีการตั้งสำนักงานในสยาม

โกดังข้างบ้านเลขที่1 เคยเป็นสำนักงานของหลุยส์ ที เลียวโนเวน ทำการค้าไม้สัก ล่องมาจากทางงภาคเหนือ

 ภายหลังจากหมดยุคล่าเมืองขึ้น ที่นี่ถึงถูกปล่อยให้ทิ้งร้าง แต่ด้วยคุณค่าและความสวยงามของอาคารนี้ที่สร้างด้วยสถาปัตยกรรมแบบ Neo-Classic โดยใช้กระเบื้องรูปเพชรสร้างเป็นหลังคาทรงปั้นหยา ทาด้วยสีเหลืองนวลตา ทว่าปล่อยให้เสื่อมโทรมไปก็เป็นที่น่าเสียดาย สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์จึงได้ฟื้นฟูอาคารหลังนี้ในปีค.ศ. 2012-2016 นอกจากนี้กรมศิลปากรยังได้ประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นโบราณสถานที่มีคุณค่าแก่การศึกษาทางด้านประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรมอีกด้วย

ที่ตั้งของบ้านเลขที่ 1 ในย่านประวัติศาสตร์บางรัก การเลือกสถานที่ตั้งบริษัทที่บ้านเลขที่ 1 ในสมัยนั้นชุมชนของชาวยุโรปได้ก่อร่างในเขตบางรัก พร้อมถนนลาดยางแห่งแรกของกรุงเทพ ใกล้เคียงกันมีสถานทูตฝรั่งเศส อาคารไปรณีย์กลาง รวมถึงอาคารศุลกากรแห่งแรกของกรุงเทพ ถือเป็นย่านธุรกิจทึีมีความทันสมัย สะดวกสบาย และหรูหรา ด้วยเหตุถนนเจริญกรุงเป็นถนนสายแรกของประเทศไทย

ตัวอาคารของบ้านเลขที่ 1 เป็นสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิก เห็นได้ชัดจากหน้าจั่ว อาคาร 2 ชั้นซึ่งสร้างในช่วงต้นปี 1900 เป็นอาคารก่ออิฐและผนังรับน้ำหนัก กระเบื้องหลังคารูปเพชรของหลังคาปั้นหยาทำให้นึกถึงสไตล์ในยุคนั้น ในช่วงปี ค.ศ. 2012-2016 สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้ฟื้นฟูอาคารหลังนี้จากการถูกทิ้งร้าง 

อาคารถูกปล่อยให้ทรุดโทรม ก่อนที่จะมีการเข้ามาปรับปรุงฟื้นฟูโดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์

ข้าพเจ้าเคยแวะเวียนไปถ่ายภาพเมื่อหลายปีก่อน ถ่ายภาพได้แต่ด้านนอก

ภายในโกดังถูกดัดแปลงให้เป็นสถานที่แสดงนิทรรศการ Bangkok Design2018 สุดแนว และร้านอาหารให้เลือช้อปชิม

ก้าวเข้ามาภายในบ้าน ก็พบกับเคาน์เตอร์ต้อนรับ

แวะชม ชั้น2 พร้อมรับฟังการบรรยายพิเศษเกี่ยวประวัติความเป็นมาของสถานที่

ร่องรอยของประวัติบ้านแห่งนี้ที่เคยเป็นที่ทำการของบริษัทกลั่นสุรา ของฝรั่งเศส 

ภาพจิตรกรรมภาพเขียนสีเพรสโก ลายพรรณพฤกษา เอกลักษณ์ที่เป็นไฮไล้ท์หนึงของบ้านนี้

ด้านหลัง เป็นลานกว้าง

โกดังด้านข้างอาคารบ้านเลขที่1

อ้างอิง: 150ปีถนนเจริญกรุง..ถนนสายแรกของไทย!!ชวนสัญจรหวานฉ่ำรับเทศกาลวันวาเลนไทน์