"มีหมาวัดได้  ก็ต้องมีนกวัดได้ละ จะเป็นไรไป" !!

       ผมนึกในใจอีตอนที่ตั้งจิตเจตนาจะเขียนถึงนกนานาชนิดที่พบเห็น คราครั้งติดตามคณะทัวร์ธรรมะของชาวโอเคเนชั่นที่มี บล็อกเกอร์ครูแดง เป็นผู้นำทริป อาสาพาลูกทัวร์ไปไหว้พระ นั่งสมาธิ สนทนาธรรม(ซึ่งผมรู้บ้างไม่รู้บ้าง) แสวงหาแง่งามแห่งปัญญา ฟังเสียงดนตรีจากธรรมชาติจากภายในใจ บ่มเพาะเมล็ดพันธุ์แห่งความเบิกบาน ค้นหาความหมายของชีวิตในอีกมุมหนึ่ง เป็นศิริมงคลแก่ตัวเอง ครอบครัว และสังคมรอบข้าง

       วันนี้ จึงตั้งใจจะเล่าให้ฟังกันถึง "นกวัด" เนื่องจากวัดวาอารามก็ไม่ต่างไปจากชุมชนอื่น ๆ ที่มีนกนานาพันธุ์เข้าไปพึ่งพิง หวังเพีย งความร่มเย็นเป็นสุข ตามวิถีทางธรรมชาติ ไม่อยากจะบอกว่า "นกวัด" ก็มีเป็นจำนวนมากเสียด้วยซิทั้งปริมาณและชนิดพันธุ์ แถมวัดบางแห่งยังเป็นแหล่งอาศัยของนกหายากเสียด้วยซิครับ

       ถ้าสนใจเฉพาะเรื่องวัดด้วยปรารถนาใคร่"ส่องหาธรรม" ก็จะมองไม่เห็นนก ถ้าส่องหาทั้ง"ธรรม"และ"ธรรมชาติ" ก็จะพบ"นกวัด" อยู่ทุกที่ทุกทาง

      นักดูนกเป็นคนช่างสังเกตุ มีคนพูดเสมอว่า นักดูนกมองไปทางไหนก็พบนกได้เสมอ anytime anywhere anyplace กระทั่งในความฝัน ก็ไม่ว่างเว้นที่จะจินตนาการเอาว่าได้พบนกหายาก..ก็มี(ฮา )

นกพิราบ ( Rock Pigeon)

นกอุ้มบาตร (White Wagtail)

นกปรอดหัวโขน (Red-whiskered Bulbul)

      ความจริงแล้ว สถานที่สำหรับประกอบกิจกรรมทางศาสนาของผู้ที่นับถือศาสนาพุทธ หรือที่เราเรียกกันว่าพุทธสถานหลายๆแห่ง มีสัตว์หลากหลายชนิดเข้ามาพึ่งพิงอยู่เป็นจำนวนมาก ทั้งที่มาอยู่โดย สมัครใจ ส่วนใหญ่เป็นสัตว์จรจัดและไร้ที่อยู่อาศัย และที่มาอยู่โดยไม่สมัครใจ ถูกเจ้าของ(ที่ขาดความรับผิดชอบ)นำมาปล่อย(เป็นภาระ) ให้พระเลี้ยงบ้าง เณรเลี้ยงบ้าง ด้วยเหตุผลต่างๆ นานา เช่น ขี้เกียจเลี้ยง(แล้วซื้อมาทำไม) ไม่มีเวลา(แต่มีเวลาเดินห้าง) ไม่น่ารักเหมือนตอนเล็กๆ กินจุ กัดเก่ง (ก็เหมือนคนนั่นแหละ) ฯลฯ 

      เรื่องเอาสัตว์มาปล่อยวัดนี้ นับว่าพูดถึงทีไรก็ให้ อิหนาระอาใจ เมื่อนั้น ตอนซื้อมาเลี้ยงทำไมไม่คิดถึงบั้นปลายให้ดีเสียก่อน เห็นวัดเป็นสวนสัตว์หรืออย่างไรไม่ทราบ

       จำได้ว่าเมื่อปีก่อน ไปไหว้พระแถว อ.บางพลี สมุทรปราการ หน้าวัดมีบ่อน้ำอยู่บ่อหนึ่ง มีเต่าญี่ปุ่น ตัวเต็มวัยว่ายน้ำบ้าง เกาะพักตรงขอบบ่อบ้าง มองไปทางไหนในบ่อ เห็นแต่เต่าเต็มไปหมดเหมือนชุมชนแออัด สอบถามได้ความว่า มีคนเอามาปล่อยให้วัดโดยมิได้นิดหมาย แอบมาปล่อยตอนพระเผลอไม่อยู่ก็มี

      มาว่าเรื่องนกกันต่อดีกว่า เรื่องของเต่า เราไม่ถนัดเสียด้วย...

นกกระเบื้องผา (Blue Rockthrush)

นกแอ่นพง (Ashy Woodswallow)

นกกินปลีแก้มสีทับทิม (Ruby-cheeked Sunbird)

      นกที่ดำรงชีวิตอยู่ได้ตามเขตบ้านเรือน ก็เข้ามาอาศัยอยู่ในวัดเช่นกัน เนื่องจากปลอดภัย มีแหล่งอาหาร เข้านอกออกในได้สบายโดยไม่ต้องกลัวคนเอาตาข่ายมาดัก ตามซอกเหลือบหลังคาโบสถ์ มักปรากฎนกพิราบและนกกระจอกเข้าไปทำรัง (เป็นปัญหาใหญ่ของวัดเหมือนกัน)

      หลาย ๆ วัดมีสภาพแวดล้อมเดิมๆ ไม่พัฒนาปรุงแต่งอะไรมาก เป็นท้องทุ่งบ้าง ป่าชายเลนบ้าง ป่าเต็งรังบ้าง ป่าดิบบ้าง ก็มีนกจำนวนมาขอวีซ่าเข้าไป จับจอง พักอาศัย (แต่นกก็คงกลัวโดนเวรคืนที่เหมือนกันผมว่า)

      วัดไหนอยู่ใกล้ชุมชนเมืองก็มีนกบ้านๆอย่าง นกกระจอก นกเอี้ยงสาริกา นกพิราบ นกเขาใหญ่ ฯลฯ เข้ามาจับจองที่ทำกินภายใต้ขอบขัณฑสีมา ฯลฯ

      วัดไหนอยู่ติดกับป่าดงพงไพร ก็มีนกป่าตามธรรมชาติเข้ามาหากินลูกไม้ลูกไทรอย่างสันติสุขในเขตอภัยทาน อย่าง นกปรอด นกโพระดก นกเขียวก้านตอง และ นกจับแมลงชนิดต่างๆ ฯลฯ

      วัดไหนอยู่ใกล้ป่าชายเลน ป่าโกงกาง แหล่งน้ำขนาดใหญ่ ก็มีนกน้ำ นกชายเลน เช่น นกยางกรอก นกตีนเทียน นกปากห่าง นกกาบบัว ฯลฯมาขออาศัยพื้นที่เดินท่อม ๆ หากินกุ้ง หอย ปู ปลา และสัตว์น้ำขนาดเล็ก ไปตามเรื่อง

      หากไปไหว้พระยังวัดทางภาคเหนือในช่วงตุลาคมถึงมีนาคมของทุกปี จะพบนกอพยพหลายชนิดมาปักหลักใช้พื้นที่ในวัดเป็นจุดอาศัยชั่วคราวหรือเป็นจุดแวะพักเติมพลังก่อนบินอพยพลงใต้ต่อไป นกอพยพที่ผมมักพบประจำ ได้แก่ นกกระเบื้องผา และ นกอุ้มบาตร

-