3 ชาติในเมืองจีน, ไทย, ฮ่องกง และไต้หวัน

อยากจะเปรียบเทียบมาให้ฟังตั้งนานแล้วเกี่ยวกับคนจาก 3 ชาติที่มีโอกาสทำธุรกิจในเมืองจีน อันมีพี่ไทยของเราื คนฮ่องกง และพวกไต้หวัน ในมุมมองของคนที่อยู่เมืองจีนนี้

เริ่มจากคนฮ่องกงก่อนเลย คนฮ่องกงได้ดีจากการที่โดนปกครองโดยประเทศอังกฤษมาเป็นเวลากว่า 99 ปี การทำงานจึงมีระบบที่ดีเพราะได้วัฒนธรรมการทำงานที่ดีมาจากอังกฤษ รับผิดชอบงานที่อยู่ใน scope of work ของตน มีการประสานงานที่ดีเพื่อให้งานสำเร็จ คนฮ่องกงโดยทั่วไปอ่านภาษาจีนออก เขียนได้ สมัยก่อนและตอนนี้ใช้ตัวอักษร เรียกว่า ต้าซื่อถิ (大字体) แต่ก็อ่านตัวอักษรจีนที่เรียกว่า เจี่ยนซื่อถิ (简字体) ซึ่งเป็นตัวอักษรที่ใช้ในประเทศจีนออก ปัญหาคนฮ่องกง คือ พูดภาษาจีนกลางได้น้อยคน เพราะส่วนใหญ่ใช้ภาษากวางตุ้งกัน คนไทยพูดภาษาจีนกลางได้ ยังพูดดีกว่าคนฮ่องกงเลย เพราะสำเนียงเขาไม่ได้ ดังนั้นตอนนี้ในฮ่องกงเขากำลังรณรงค์ให้คนไปเรียนพูดภาษาจีนกลางกัน

คนไต้หวันเป็นคนที่พูดภาษาจีนกลางได้ดี เพราะส่วนใหญ่อพยพมาจากนานกิง ไปฉงชิง และสุดท้ายหนีไปอยู่ไต้หวันหลังจากโดนพรรคคอมมิวนิสต์ตีแตกในการรบสมรภูิสุดท้ายในแผ่นดินจีน อ่านภาษาจีนกลางได้แตกฉานถึงแม้ในไต้หวันจะใช้ตัวอักษรต้าซื่อถิอยู่  มี Connection ในแผ่นดินใหญ่ เนื่องจากเป็นลูกหลานของคนจีนแผ่นดินใหญ่ที่อพยพไปอยู่ไต้หวันเนื่องจาการแตกแยกทางความคิด การทำธุรกิจของคนไต้หวันนั้น ไม่มีใครอยากทำด้วย เพราะมั่วสุดๆไม่มีระบบ แม้แต่คนจีนกลางไปรับงานจากคนไต้หวันบางทียังไม่อยากได้งานเลย แต่คนจีนส่วนใหญ่ก็ศึกษาการทำธุรกิจแบบไต้หวันเป็นแม่แบบ และมีคนไทยเราบางกลุ่มก็ศึกษาการทำธุรกิจแบบไต้หวันเป็นแม่แบบเหมือนกัน เรียกว่า ธุรกิจแบบ Family Business คงเข้าใจง่ายขึ้น ซึ่งพัฒนาเป็นบริษัทข้ามชาติได้ยาก มีส่วนน้อยที่สำเร็จ

แล้วคนไทยเราละในด้านการทำงานบริการเป็นเลิศ ใครเรียกใช้อะไรได้หมดแม้จะไม่ใช่งานในหน้าที่ที่รับผิดชอบ ทักษะในการทำงานก็มีเพราะเปิดประเทศสู่ภายนอกมานาน จริงๆต่างชาติชาวตะวันตกถ้าเข้ามาในด้านเอเชียนี้นิยมใช้บริการของคนไทย ให้เป็นตัวประสานงานหรือติดต่อการค้าก็ยังได้ ปัญหาอย่างเดียวของคนไทยในเมืองจีน คือ อ่อนภาษาพูดก็ไม่ได้ เขียนก็ไม่ได้ อ่านก็ไม่ได้ ทำให้เราหลุดโอกาสในส่วนนี้ไป ปล่อยให้สิงคโปร์ที่สามารถพูดได้หลายภาษาเข้ามาคว้าชิ้นพุงปลาตัวนี้ไป หรือไม่เขาก็หันไปหาพวกฮ่องกง การที่ส่งเสริมให้เด็กไทยมาฝึกเรียน เขียน อ่านภาษาจีนที่เมืองจีนนั้นผมว่า มันอาจจะสายไปเพราะเด็กพวกนี้ยังทำธุรกิจไม่เป็น จบออกมายังใช้งานไม่ได้

ปัญหาที่น่ากลัวกว่าผมเคยมองการทำธุรกิจของคนจีนในเมืองจีนยังล้าหลังเรา คนของเขาเทียบกับคนของเรา ก็ยังสู้คนไทยไม่ได้ แต่เนื่องจากเขามีทรัพยากรบุคคลมาก และคนจีนปรับตัวได้ไว ฉลาดและต่อรองเก่ง ถ้าปล่อยให้เป็นอย่างนี้ไม่เกิน 5 ปี คนของคนเขาจะแซงคนของเราแน่ เพราะตอนนี้เขาแซงเราไปหลายสาขาแล้ว และที่สำคัญคุณเคยเห็นคนญี่ปุ่นสร้างชาติไหม เริ่มจากการก็อปปี้สินค้า และพัฒนา จนไปถึงมี Brand เป็นของตัวเอง ตอนนี้คนจีนก็กำลังทำเช่นนั้นเหมือนกัน ถึงแม้เขาจะเป็นประเทศมหาอำนาจที่จัดอยู่ใน Developing Country ก็ตาม