เมื่อได้ใกล้ชิดยุคลบาท รวมข้อเขียนของพระอาจารย์ชาวจีน ๑๒ ท่าน ผู้เคยถวายพระอักษรภาษาจีน ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

เป็นหนังสือเฉลิมพระเกียรติเพื่อร่วมเฉลิมฉลอง เนื่องในวโรกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา ในวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๘

ท่านจังจิ่วหวน อดีตเอกอัครราชทูตจีนประจำประเทศไทย ผู้เขียนคำนำ เคยทำงานในสถานทูตถึง ๗ ปี เคยทำหน้าที่ล่ามของเอกอัครราชทูตมาก่อน ๓ ท่าน มีโอกาสได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระเทพรัตน์ฯ เสมอ มีเรื่องราวต่างๆ ที่ประทับใจมาก

เมื่อเป็นเอกอัครราชทูตแล้ว ได้เข้าเฝ้า ได้ถวายเลี้ยงพระกระยาหาร ด้วยทรงโปรดปรานประเทศจีนมาก ถึง ค.ศ.๒๐๐๔  นับได้ว่าพระองค์ท่านเสด็จฯ จีน ๑๘ ครั้ง ประพาสครบทุกมณฑลและเขตการปกครองพิเศษของจีน

"ท่านทูตนำบทกวีเขียนลงบนแถบกระดาษจีน นำขึ้นทูลเกล้าฯ เห็นสีพระพักตร์มีแววปีติ และราชเลขานุการในพระองค์บอกท่านทูตว่า ทุกครั้งที่เสด็จฯ ไปจีน จะทรงพระเกษมสำราญมาก ทรงมีน้ำพระหฤทัยต่อประเทศจีนเป็นพิเศษ" - นิธิมาดา

พระราชหฤทัยอันงดงาม

อาจารย์ฟั่นชุนหมิง

"ครั้งหนึ่งในระหว่างที่ข้าพเจ้าถวายพระอักษรอยู่ ก็สังเกตเห็นมีรอยเขียวช้ำที่พระกร จึงกราบบังคมทูลถามถึงสาเหตุ

ทรงตอบว่า "เพิ่งไปให้เลือดมา ๔๐๐ ซีซี เพื่อถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ช่วงนี้พระพลานามัยไม่สู้ดี ตัวเราเองต้องเดินทางบ่อย พอดีมีเลือดกรุ๊ปเดียวกับพระองค์ท่าน คือกรุ๊ปโอ เดี๋ยวนี้เขาเก็บเลือดไว้ได้นานเป็นปี ก่อนจะออกเดินทางไปไหนก็จะไปให้เลือดสักหน่อย เผื่อไว้ให้พระองค์ท่าน"

เมื่อได้ฟังความตามพระราชดำรัสแล้ว ข้าพเจ้าอดที่จะรู้สึกตื้นตันใจไม่ได้ โดยฐานะพระมหากษัตริย์ของแผ่นดิน ยังจะต้องรับพระโลหิตรักษาพระวรกายจากสมเด็จพระเจ้าลูกเธออีกด้วยหรือ ก็แม้แต่บรรดาลูกหลานของพวกเราเหล่าสามัญชนคนธรรมดา จะมีสักกี่คนที่จะมีโอกาสมอบเลือดไว้เผื่อให้พ่อแม่ของตนได้ใช้บ้าง..."

- วินิติ์วดี (ตั้งใจลงเรื่องนี้ค่ะ)

 .................................

เสน่ห์แห่งพระจริยวัตรในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

ศ.เผย์เสี่ยวรุ่ย คณะภาษาต่างประเทศ มหาวิทยาลัยปักกิ่ง เล่าว่า

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เป็นเจ้าฟ้าหญิงแห่งพระราชอาณาจักรไทย ทรงมีพระบุคลิกภาพส่วนพระองค์ ที่เพียบพูนด้วยเสน่ห์น่านิยม

ไม่เพียงแต่ทรงเป็นที่จงรักเทิดทูนของมวลพสกนิกรไทยเท่านั้น หากแต่ยังเป็นที่รู้จักชื่นชมของเหล่าประชาชนจีนอีกด้วย

ตั้งแต่เสด็จฯ ไปเยือนสวีเดน ปี ๑๙๗๓ เสด็จฯ ชมพิพิธภัณฑ์โบราณวัตถุเอเซียตะวันออกไกล ทอดพระเนตรเห็นเครื่องเคลือบดินเผาของจีนจำนวนมาก จึงสนพระราชหฤทัยในเรื่องเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีน

ทรงเรียนภาษาจีนตลอด ๓๐ ปี แต่ทรงเรียนเมื่อพระชนม์ ๒๖ ชันษาแล้ว ความทรงจำไม่ว่องไวกว่าก่อนนั้น และไม่ทรงสามารถเรียนได้ต่อเนื่อง กับสภาพแวดล้อมไม่อำนวยให้ใช้ภาษาจีน จึงทรงลืมบ้าง

จีงทรงพระวิริยะในการศึกษาภาษาจีน และเสด็จฯ ไปทรงศึกษาภาษาและวัฒนธรรมจีน ที่มหาวิทยาลัยปักกิ่ง วันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ - ๑๕ มีนาคม ค.ศ.๒๐๐๑

สมุดบันทึกเล่มหนึ่ง ปากกาลูกลื่นด้ามหนึ่ง กระเป๋าหนังสีดำเก่าจนสีซีดใบหนึ่ง ประกอบเป็น"สมบัติรัตนไตร" ประจำพระองค์

วันแรกที่เสด็จฯ ถึงมหาวิทยาลัยปักกิ่ง มีพระราชดำรัสในงานเลี้ยงรับเสด็จฯ ด้วยภาษาจีนทั้งที่ยังทรงไม่คล่องนัก ผู้คนในที่ประชุมปรบมือเสียงดังด้วยความชื่นชม คณาจารย์ที่ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ถวายพระอักษรภาษาจีนก็พลอยมีกำลังใจมากขึ้น

พระวิริยะอุตสาหะ พระอัจฉริยภาพและพระจริยวัตรอันโดดเด่น

ศ.หวังรั่วเจียง

เมื่อได้เข้าเฝ้าฯ อย่างใกล้ชิด ที่เคยกังวลหวาดหวั่นคลี่คลายลงอย่างรวดเร็ว ฉลองพระองค์ที่ทรงอย่างสามัญเรียบง่าย พระเกศาเสมอพระกรรณ ไม่ทรงเครื่องพระสำอาง

ริมฝีพระโอษฐ์ที่แห้งผากจากอากาศแห้งของปักกิ่ง ทำให้เกิดความใกล้ชิดพระองค์ท่านมาก เมื่อเสด็จฯ รร.อนุบาล เด็กๆ ที่เข้าเฝ้าตื่นเต้นมาก

เด็กน้อยที่ถวายดอกไม้ ทูลถามอย่างไร้เดียงสาว่า "ทำไมเจ้าหญิงไม่ใส่กระโปรงยาวสีขาวเหมือนอย่างเจ้าหญิงสโนไวท์เจ้าคะ" พระองค์ทรงเห็นเป็นเรื่องน่าขัน และมีพระดำรัสกับ รมต.ศึกษาเฉินจื้อลี่ว่า "พวกเด็กๆไม่เชื่อว่าเราเป็นเจ้าหญิง"

เมื่อได้ใกล้ชิดยุคลบาท

ศ.จังอิง

ได้ถวายการสอนในวันแรก กล่าวว่า สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าหญิงผู้ทรงมีพระจริยวัตรที่เรียบง่าย ไม่ถือพระองค์  ความธรรมดาเรียบง่ายและไม่ถือพระองค์นั้น มีมากล้นและงดงามลึกซึ้งยิ่งกว่าคนทั่วไปเข้าใจและพรรณากัน

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงเล่าว่า ปีหนึ่งที่สหรัฐอเมริกา พระองค์ท่านเสด็จฯ ไปเสวยพระกระยาหารที่ภัตตาคาร แล้วอยากจะนำอาหารที่เหลือห่อกลับบ้าน แต่ก็รู้สึกเขิน

จึงบอกกับพนักงานว่า "ช่วยห่ออาหารให้ฉันหน่อย จะเอาไปให้สุนัขที่บ้านกิน"รับสั่งด้วยพระอารมณ์สนุกและชี้ที่พระองค์เอง แล้วทรงย้ำว่า "ฉันกินเอง ให้ฉันกินเอง"

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ มิได้ทรงอภิเษกสมรส พระอาจารย์ที่เตรียมเนื้อหาสำหรับถวายพระอักษร ต่างก็กังวลถึงเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับ "ครอบครัวและการสมรส"

ซึ่งรู้ว่าเกรงกันไปเอง เพราะเมื่อถึงเวลาอภิปรายแลกเปลี่ยนความเห็น ก็ทรงแสดงทัศนคติของพระองค์อย่างอิสระเปิดเผยตรงไปตรงมา

เมื่อสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จทรงพระอักษร ณ มหาวิทยาลัยปักกิ่ง

อาจารย์ฟั่นชุนหมิง

อ.ฟั่นเคยถวายพระอักษรภาษาจีนอยู่ในไทยมาก่อน ได้ตามเสด็จฯ ตลอดช่วงระยะเวลาที่ประทับทรงพระอักษร ได้เห็นที่พระองค์ท่านทรงสนพระทัยในการสนทนาภาษาจีนอย่างสุภาพ ทรงซักถาม พระอาจารย์ทุกท่านต่างชื่นชมในพระปรีชามาก

เล่าว่า มหาวิทยาลัยปักกิ่ง จัดเตรียมพระกระยาหารถวายอย่างถี่ถ้วน โดยกราบบังคมทูลว่า ในแต่ละวัน จะทรงเลือกเสด็จฯ ไปห้องอาหารของมหาวิทยาลัย หริอโปรดให้พ่อครัวมาปรุงโดยตรงในห้องครัวอาคารที่ประทับ หรือโปรดให้ร้านอาหาร ส่งพระกระยาหารมาถวายก็ได้ตามพระราชอัธยาศัย

มีพระดำรัสว่า มื้อเช้าและมื้อเย็น จะทรงจัดการด้วยพระองค์เอง ส่วนมื้อกลางวันจะเสด็จฯ ไปเสวยที่ห้องอาหาร ไม่จำเป็นต้องเตรียมอันใดไว้เป็นการพิเศษ

เมื่อเสด็จฯ ก็จะมีเจ้าหน้าที่ติดตามจำนวนมาก วันต่อมา จึงรับสั่งเจ้าหน้าที่ถวายอารักขา ให้ทำหน้าที่เลือกสั่งพระกระยาหาร โดยมีพระประสงค์เพียงให้มีเนื้อ ผักและน้ำแกง

วันแรกที่เสวยพระกระยาหารกลางวัน ณ ที่ประทับหลังเลิกจากทรงพระอักษรแล้ว ทรงหุงข้าวเองด้วยหม้อหุงข้าวไฟฟ้าใบเล็กๆ  

แล้วทรงจัดวางจานชาม ๒ ที่ เมื่อทรงเปิดกล่องสำรับพระกระยาหารออก ทอดพระเนตรเห็นว่า ในสำรับจัดข้าวสวยมาพร้อมแล้ว

จึงรับสั่งว่า "ข้าวนี้น่าจะพอที่เราสองคนจะแบ่งกันได้ ส่วนข้าวที่หุงไว้ในหม้อ ก็เก็บไว้สำหรับมื้อเย็นก็แล้วกัน"

เมื่อเสวยเสร็จ อ.ฟั่น ก็จัดจานชามพร้อมพระกระยาหารที่เหลือกลับลงกล่อง ก็รับสั่งว่า "อยากจะขอเก็บอาหารที่เหลือไว้"

อ.ฟั่นจึงหาถ้วยเล็กมาถ่ายพระกระยาหารใส่ไว้ ขณะที่กำลังจะฉีกพลาสติกมาห่อปิดปากถ้วย ก็ทรงยื่นแผ่นพลาสติกที่เพิ่งทรงดึงออกจากจานผลไม้ให้ พร้อมกับรับสั่งว่า "แผ่นนี้ยังใช้ได้อยู่"

เห็นพระราชจริยวัตรของพระองค์ท่านแล้วใช่ไหมคะเพื่อนๆ หนังสืออ่านสนุกมาก ยังมีเรื่องสนุกๆ ของพระอาจารย์อีกหลายท่านค่ะ

หนังสือมี ๓๐๖ หน้า มีภาพประกอบสี่สีจำนวนมาก แต่เป็นภาพขนาดเล็ก ศูนย์การเรียนรู้จีนศึกษาบรมราชกุมารี สถาบันเอเซียตะวันออกศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และสำนักพิมพ์ชวนอ่านจัดพิมพ์

พิมพ์ที่ ห้างหุ้นส่วนจำกัดภาพพิมพ์

พิมพ์ครั้งแรก ธันวาคม ๒๕๕๗

ราคา ๔๕๐ บาทค่ะ - นิธิมาดา

ความในใจ

ดิฉันไม่สบายไปหลายวัน ได้อ่านหนังสือนี้พอเพลิดเพลิน แม่เคยลงเรื่องนี้ในบล็อกของแม่ แต่แม่ไม่กล้าลงตอนที่ดิฉันนำมาลงวันนี้ ตั้งแต่พระบรมฉายาลักษณ์ จนจบข้อความของอาจารย์ฟั่นชุนหมิง รอดตายมาอีกครั้งยังไม่ได้บอกเล่าเรื่องนี้ให้เพื่อนๆ ทราบเลย มันต้องเล่าด้วยความเคารพรักเทิดทูนในสมเด็จพระเทพรัตน์ฯ ค่ะ

ขอบพระคุณ คุณนิธิมาดา

สิริสวัสดิ์จันทรวาร สิริมานสวัสดิ์วัฒนานะคะ