สวัสดีครับท่านผู้อ่านทุกท่าน ผมไม่ได้เขียนหรือ Update Blog เลยเป็นเวลากว่า 1 เดือนเต็ม ๆ (แอบรู้สึกผิดเลย) มาวันนี้ผมขออนุญาตชวนท่านผู้อ่านมาพูดคุยกันเรื่องการตลาดกันซักหน่อยนะครับ ผมอยากจะชวนนักการตลาดทั้งหลายลองพิจารณาดูเหตุการณ์ของประเทศอียิปต์น่ะครับ

ประเด็นที่ผมอยากจะพูดถึงไม่ใช่เรื่องของการโอนถ่ายอำนาจของอดีตประธานาธิบดี ฮอสนี บูบารัก ที่อยู่ในอำนาจถึง 30 ปี หรือเป็นเรื่องของการเมืองการปกครองของอียิปต์ในยุคต่อไปแต่อย่างใด แต่ประเด็นที่ผมอยากจะชวนท่านผู้อ่านมาขบคิดกันคือเรื่องของการใช้สื่อยุคใหม่อย่างเช่น Facebook หรือ Twitter

ผมเชื่อว่าใครหลายคนคงจะทราบดีว่าการชุมนุมของประชาชนชาวอียิปต์นั้นมีการส่งข่าวสารกันผ่านสื่อยุคใหม่ หรือที่เรียกกันว่า Social Media แม้ว่าจะสื่อกระแสหลักจะโดนปิดกั้นก็ตาม ดังนั้นนี่คือหลักฐานอีกชิ้นนึงที่บ่งบอกว่าโลกนี้ได้ถูกเชื่อมต่อกันอย่างสมบูรณ์แล้ว

ช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองไม่ว่าจะเป็นประเทศใด เชื่อได้ว่าการสื่อสารนั้นถือเป็น Key Success Factor ที่สำคัญมาก ๆ และแน่นอนสื่อไหนที่อาจจะไม่สามารถตอบสนองการเปลี่ยนแปลงนั้น ๆ ก็ย่อมต้องถูกขัดขวาง อย่างเช่น กรณีของประเทศอียิปต์ที่นักข่าวของ Aljazeera ถูกไล่ออกมาเป็นต้น

กรณีของเหตุการณ์ในประเทศอียิปต์นั้นถือเป็นตัวอย่างของความมีอิทธิพลของ New Media อย่างแท้จริง เพราะเป็นสื่อที่ไม่สามารถปิดกั้นได้ และหลังจากนี้ไปนักการตลาดจะต้องหันมามองสื่อเหล่านี้ไม่มากขึ้นเพราะการมาของสื่อประเภท New Media นี้เองจะทำให้พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนไปตลอดกาล

3-4 ปีที่แล้วเราอาจจะเห็นพฤติกรรมของผู้บริโภคกับการใช้โทรศํพท์ที่เปลี่ยนไปไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการใช้บริการ Non-voice service มากขึ้น เราสามารถสังเกตได้จากบริการ sms service ของสื่อต่าง ๆ ที่โหมกันเข้ามาทำให้ผู้บริโภคหลาย ๆ คนติดตามข่าวสารผ่าน sms มากขึ้นกว่าเดิม

พฤติกรรมของผู้บริโภคนั้นไม่ได้เปลี่ยนด้วยตัวของเค้าเอง แต่เป็นการ “ถูกทำให้เปลี่ยน” มากกว่าครับ นั้นคือเมื่อมีบริการใหม่ ๆ มานำเสนอมากขึ้นและผู้บริโภคเห็นว่าสะดวกสบายเมื่อนั้นเค้าก็จะค่อย ๆ ปรับพฤติกรรมไปเอง ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดก็คือ การที่ Smart Phone เริ่มมีบทบาทมากขึ้นในชีวิตประจำวันของเรา ทำให้พฤติกรรมการเสพสื่อของเราก็เปลี่ยนไปเช่นกัน ใครก็ตามที่เคยติดตามข่าวผ่าน sms อาจจะต้องคิดหนักเมื่อการติดตามนักข่าวบางคนผ่านโปรแกรม Twitter อาจจะได้รับข่าวสารที่รวดเร็วกว่าก็เป็นไปได้

Smart Phone ในยุคแรกนั้นเป็นเรื่องธรรมดาถ้าเราจะเห็นว่ามันมีราคาแพง แต่เมื่อเวลาผ่านไปเราก็จะพบว่าบรรดาค่ายโทรศัพท์ต่าง ๆ ก็ต้องพยายามสู้กันด้วยราคาอย่างแน่นอนครับ และเมื่อถึงตอนนั้นก็จะหมายถึง Smart Phone กลายเป็น mass product ไปแล้วนั่นเอง

นักการตลาดหลาย ๆ คนมักจะคิดว่า Consumer Centric นั้นน่าจะใช้ได้กับทุกยุคทุกสมัยอาจจะต้องเริ่มคิดต่อยอดให้มากกว่านั้นเนื่องจากว่าพฤติกรรมของผู้บริโภคนั้นหลาย ๆ ครั้งมาจาก Marketing Unit เองเป็นผู้สร้างให้เกิดขึ้น ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดก็คือ เมื่อสมัยก่อนโปรโมชั่นมือถือของเรามักจะเน้นการโทรให้ถูก โทรให้เยอะ ดังนั้นพฤติกรรมของผู้บริโภคก็จะเน้นการโทรเป็นส่วนใหญ่ การใช้ sms ก็จะไม่มากนัก แต่โปรโมชั่นในปัจจุบันนั้นกลับกลายเป็นว่าผู้บริโภคจะโทรในราคาถูกได้ก็ต่อเมื่อโทรในเครือข่ายเดียวกัน ดังนั้นพฤติกรรมของผู้บริโภคก็จะต้องปรับเปลี่ยนไปเป็นมีโทรศัพท์มากกว่า 1 เครื่อง เป็นต้น นอกจากนั้นตอนนี้ถ้าใครก็ตามที่ใช้ Smart Phone โดยส่วนใหญ่แล้วก็มักจะเน้นโทรน้อยแต่กลับหันมาใช้อินเตอร์เน็ตแบบไม่จำกัดมากขึ้น สิ่งเหล่านี้เองทำให้ผู้บริโภคนั้นมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป ผมเองจะไม่แปลกใจเลยถ้าอีก 1-2 ปีข้างหน้าเราจะเห็นการใช้งาน Voice Service ที่น้อยลงแต่จะเห็นผู้คนต่างใช้ Application Service มากขึ้น สิ่งเหล่านี้ถ้าลองประเมินดูจุดเริ่มต้นก็จะพบว่าไม่ได้เกิดจากความต้องการของผู้บริโภคแต่เพียงอย่างเดียว แต่เกิดมาจากผู้ให้บริการมากกว่าครับที่ปล่อยโปรโมชั่นให้ผู้บริโภคต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

ผมจึงของสรุปว่ายุคของ Consumer Centric นั้นอาจจะกำลังผ่านไปและยุคที่กำลังจะมาถึงและนักการตลาดต้องพร้อมที่จะรับมือก็คือยุคของ Demand Creation Economy ซึ่งหมายถึงยุคที่นักการตลาดต้องสร้าง New Demand ให้เกิดขึ้นกับลูกค้าของเราให้ได้ครับ