ำ

ซุปยูนนาน
 

                  หมันโถว

ความอร่อยของอาหารนั้น นอกจากรถชาติดีแล้ว ยังขึ้นอยู่กับว่ากินที่ไหนด้วย

 คุณอาจตอบว่า ต้องกินอาหารที่บ้านของตัวเอง

 แน่นอน อาหารบ้านใครก็ต้องบอกว่าอร่อยที่สุด และภาคภูมิใจในการนำเสนออาหารบ้านตัวเอง

 ไปกินปลาต้องไปกินที่ทะเล แต่วันนี้ไปกินหมั่นโถ

 เพื่อนแนะนำว่า กินหมั่นโถต้องไปกินที่บ้านยูนนาน

  ฤดูฝนจะเป็นฤดูกาลทีมีอาหารเยอะ  แหล่งอาหารจากป่ามีมากมาย

 เที่ยวหน้าฝนไม่ชนกับใคร เพราะไม่ค่อยมีใครอยากเดินทางช่วงนี้

 เพื่อนร่วมทางว่า เธอมีเพื่อนเป็นผู้นำชุมชนที่นั่น และที่สำคัญเขาดูแลหมู่บ้านของเขาไว้ได้อย่างดี โครงการใด ๆ ของรัฐหรือบริษัทยักษ์ใหญ่ขนาดไหนก็เข้ามาในหมู่บ้านของเขาไม่ได้ เขาจัดการกันเอง โดยเฉพาะจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน นักลงทุนอื่น ๆ ก็เข้ามาไม่ได้ เขาจัดตั้งศูนย์วัฒนธรรมของบ้านเขา

ฟังเพื่อนเล่าฉันยิ่งอยากไปเพราะฉันอกหักมาจากบ้านตัวเอง ที่หมู่บ้านชายทะเลอันสวยงามของฉัน ถูกบริษัทยักษ์ใหญ่ที่ชื่อเซฟรอน ทะลวงทะเลโดยการสร้างท่าเรือฐานปฏิบัติการเพื่อขุดเจาะน้ำมัน และทำอุตสาหกรรมปิโตรเคมี และนิคมอุตสาหกรรมก็จะตามมา ในอนาคต

นับว่าผู้นำชุมชนนี้สำคัญยิ่ง

 ซุปยูนนานชามโตถูกยกมา  เขาแนะนำว่า ต้องรอสักนิด ให้น้ำผักมันซึมออกมาก่อน น้ำผักที่เขาว่าคือผักแห้งที่เป็นแผ่นแบน ๆ เหมือนเชือกสีน้ำตาลขดกันกลม ๆ

มันคือผักกาดแห้ง ภาษายูนาน เรียกว่า กังยิงฉาย ค่ะ

 พิจารณาดูในถ้วยซุปมีอะไรบ้าง  หอมแดงแบบหัวใหญ่ ๆ หั่นสี่ มะเขือเทศหั่นก็หั่นสี่เหมือนกัน ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง ทุบพริกขี้หนูลงไปสองเม็ด ทุบขิงลงไปอีกสองชิ้น สุดท้ายวางแผ่นผักแห้งลงไป แล้วราดด้วยน้ำเดือด ๆ ถ้าได้น้ำซุปเห็ดหอมด้วยยิ่งดี   แต่ก่อนกินต้องแช่ไว้สักห้านาทีเพื่อให้ผักกาดแห้งคลายตัว

  เหมาะสำหรับคนที่จะเป็นหวัดด้วย

 กินซุปแล้วนั่งคุยกับผู้นำชุมชน เขาบอกว่าสิ่งสำคัญในการเป็นผู้นำคือ คุณธรรมกับความเที่ยงตรง ทำเพื่อส่วนรวมจริง ๆ

 เมื่อถามว่า ถ้ามีคนนอกมาซื้อที่เพื่ออยู่ด้วยหรือมาทำธุรกิจจะได้ไหม เขาบอกว่า ซื้อได้แต่ไม่มีใครขาย ถ้าจะมาอยู่ด้วยได้ ด้วยเหตุผลสองอย่างคือมาเป็นสะใภ้หรือมาเป็นเขยที่นี้  

  นี่เป็นการจัดการท่องเที่ยวแบบยั้งยืน คือกินอยู่แบบชุมชน ดื่มกาแฟของชุมชน นอนบ้านดินและกางมุ้งนอน เขาบอกว่าสำหรับนักท่องเที่ยวมาที่นี่ปลอดร้อยเปอร์เซ็นต์

 นี้คือชุมชนยูนาน เป็นชุมชนที่มีอายุแค่ 35 ปี เท่านั้นแต่เขายังหวงแหนรักษาบ้านเขาไว้ได้ ไม่ให้ใครเข้ามาทำลายที่อยู่ รักษาฐานทรัพยากรและภูมิปัญญาของตัวเอง

ำำำำำำee

ไข่ปู  ภาพนี้ถ่ายโดย พ่อข้าวปั้น

ฉันบอกเขาว่า ฉันมาจากหมู่บ้านชายทะเล หมู่บ้านของฉันมีอายุนับร้อยปี  มีหาดทรายที่ขาวสะอาด กว้างไกล เป็นหมู่บ้านที่มีชื่อเสียง เรื่องกะปิดี เรียกว่าเคยกลายหรือกะปิกลาย แต่ทุกอย่างจะเป็นแค่ตำนานเล่าให้ลูกหลานฟัง เพราะพวกเรากำลังจะดูแลมันไว้ไม่ได้ พูดแล้วเศร้าใจ ชุมชนเก่าแก่นับร้อยปี แต่จะมีอันเป็นไปแล้วเพราะเซฟรอนบริษัทข้ามชาติมาทำท่าเรือโครงการสร้างฐานปฏิบัติการขุดเจาะน้ำมัน ของบริษัท เชฟรอน  หมู่บ้านฉันชื่อ บ้านกลาย อยู่ในอำเภอท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช

    ฉันจะเล่าให้ฟังนะคะว่าเซฟรอนเป็นใคร

  เชฟ รอนเป็น บริษัทพลังงานที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก และเป็นของอเมริกา ทำธุรกิจในประเทศ ต่างๆ กว่า 180 ประเทศทั่วโลก ร่วมประเทศไทยด้วย เซฟรอนดำเนินงาน ด้านพลังที่ครบวงจร ตั้งแต่การสำรวจ การกลั่น การขนส่ง รวมการผลิตและจำหน่ายเคมีภัณฑ์ต่าง ๆ  และการผลิตไฟฟ้า ดังนั้นการมาของเซฟร่อน ไม่ใช่แค่การสร้างท่าเรือเท่านั้น แต่เป็นการทำอุตสาหกรรมปิโตรเลียม

 
 ฉันคิดว่าได้กับเสียมันไม่คุ้มกันหรอก ถ้าเราคิดถึงต้นทุนทางทรัพยากร สิ่งแวดล้อมที่เสียไป สุขภาพจิต สุขภาพกายของผู้คนในชุมชน

  ถามชัด ๆ ว่าชุมชนได้อะไร ได้ การหายไปของแหล่งอาหาร แต่ได้อากาศเสียจากสารเคมี ได้มีผู้คนมากมายมาครอบครองบ้านเรา แย่งกันอยู่แย่งกันกินในขณะที่ทรัพยากรธรรมชาติและแหล่งอาหารทางทะเลถูกทำลาย  มีเครื่องบ้นขึ้นลงหกสิบครั้งต่อวัน เพื่อรับส่งพนักงานของเขาจำนวนสามพันคนไปทำงาน และท้ายที่สุด ได้มีโรงพยาบาลทั้งของเอกชนและรัฐสองร้อยกว่าแห่งเพื่อรองรับเมืองนิคมอุตสาหกรรม ในที่สุดเราจะถูกประกาศว่า เมืองนครเมืองพระบัดนี้มีมลพิษ จากสารเคมีเกินมาตรฐานเหมือนมาตพุด

 เพื่อนพยาบาลที่มาด้วยกันบอกว่า ยังไม่สายเกินไป รัฐบาลต้องทบทวนใหม่ และถึงสร้างแล้วก็หยุดได้เลิกได้ หากมีผลกระทบต่อชุมชน หรือชุมชนไม่ยอม เรามีศาลปกครอง

 เอาละ ฉันดื่มซุปยูนานหมดถ้วยแล้ว และเราต่างเล่าเรื่องราวของบ้านตัวเองจบลง

 ก่อนกลับเขาชวนให้พวกเราไปนั่งโล้ชิงช้าที่ดัดแปลงให้ทันสมัยขึ้น ไปเดินดูบ้าน ไปชิมสมุนไพร ชามะขามป้อมกับยาจีนหอมชุ่มคอ 

 ความต่างของเรา คือ การเดินอย่างสง่างาม พูดได้เต็มปาก นั่งกินอาหารได้อย่างอร่อย และหัวเราะได้เต็มเสียงในบ้านของตัวเอง  

 ใช่แล้ว ....เรายังได้นั่งกินอาหารอย่างอร่อย และหัวเราะได้อย่างเต็มเสียงในบ้านตัวเองหรือเปล่า

 #############################

พิมพ์ครั้งแรก นิตยสารกุลสตรี

 คอลัมน์ เริงรำไปตามดวงตะวัน

แพรจารุ

parjaru@gmail.com