จากการที่ติดตามเรื่องเหมืองทองกับผลกระทบต่อชุมชน ต. เขาเจ็ดลูก จ. พิจิตร มาสักระยะหนึ่ง  ก็รู้สึกดีใจที่คณะอนุกรรมการสิทธิชุมชุม ในกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ได้ลงพื้นที่ด่วน เพื่อไต่สวนสาธารณะหาสาเหตุความเจ็บป่วย และความทุกข์ร้อนของชาวบ้านอย่างไม่ได้นิ่งนอนใจ  หลังจากที่ชาวบ้านยืนร้องเรียนต่อคณะกรรมการสิทธิฯ เมื่อวันที่  24 มกราคม 2557

                วันที่ 4 ก.พ. 56 เป็นวันนัดหมาย  คณะอนุกรรมการสิทธิฯ กว่า 4 คันรถ มุ่งหน้าสู่ ต. เขาเจ็ดลูก อ. ทับคล้อ จ. พิจิตร  นำโดย นายแพทย์นิรันดร์   พิทักษ์วัชระ  เมื่อถึงที่หมาย มีชาวบ้านจำนวนมากมารอต้อนรับ  ทั้งชาวบ้าน ต. เขาเจ็ดลูก หมู่ 3 หมู่ 7 และหมู่ 8  ที่ได้รับผลกระทบโดยตรง  และชาวบ้านจาก อ.เนินมะปราง จ. พิษณุโลก ที่เหมืองทองคำ มีโครงการจะขยายไปถึง 

                  ชาวบ้านที่เจ็บป่วย ลุกเดินไม่ได้  ลูกหลานพามาด้วย เพื่อให้คณะได้เห็น   ในหมู่บ้านมีอาการของกล้ามเนื้ออ่อนแรงกันเกือบทั้งหมู่บ้าน  คาดว่าเป็นผลมาจากการสะสมของโลหะหนักในร่างกายที่เกินมาตราฐาน

                  เด็กน้อย ที่พิการมาแต่กำเนิด เกิดมาไม่มีรูทวาร แพทย์ต้องผ่าตัดช่วยเหลือ  เด็กเล็กๆ ต้องอยุู่ในสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยมลพิษ  เจ็บป่วยได้ง่าย  เด็กจึงไม่สามารถเติบโตได้อย่างเป็นปกติ

                 คณะ ฯ สำรวจพื้นที่รอบเหมือง สภาพแวดล้อมในตอนนี้ ดูไม่ออกเลยว่าที่นี่เคยอุดมสมบูรณ์มาก่อน  ชื่อตำบลเขาเจ็ดลูก ที่เคยมีภุเขาจำนวนมาก มีป่าชุมชน มีแหล่งน้ำซับบนผืนป่า  มีสัตว์ป่ามาก่อน   มองไปทั่ว มีแต่กองเศษแร่มหึมา สูงเป็นภูเขา กันสายตาผู้คนที่จะมองเข้าไปเห็นกิจกรรมภายในเหมือง 

                  กองดินสูงที่มองเสมือนสิ่งเทียมภูเขาที่เห็นไกลๆ นั้น คือบ่อเก็บกักกากแร่ หรือบ่อไซยาไนด์  ที่ถมสูงขึ้นไปจากพื้นดินเป็นชั้นๆ 

คณะฯ แวะไปที่หมู่ 9 บ้านเขาหม้อ ชุมชนที่ล่มสลาย ในเอ็นทรีก่อนที่ได้กล่าวถึง   ชมวัดและโรงเรียนร้าง ที่ทำการหมู่บ้านร้าง

(ชุมชนล่มสลาย...เพราะเหมืองทองคำ พิจิตร ( เหมืองทองประเทศไทย ตอนที่ 3 ))

คุณหมอนิรันดร์สอบถามอาการผู้ป่วยแขนขาอ่อนแรง และเป็นมะเร็ง นอนรอความตาย  หนึ่งในบ้าน 3 หลังที่ยังไม่ย้ายออกจากพื้นที่

                ก่อนจะเข้าไปชมเหมือง  ขึ้นไปบนภูเขา ชมวิวบ่อไซยาไนด์อันกว้างใหญ่  สอบถามเจ้าหน้าที่เหมืองถึงมาตราการความปลอดภัย หากมีฝนตกหนักๆ  แต่เจ้าหน้าที่เหมืองยังตอบได้ไม่ชัดเจน  ส่วนเรื่องทำไมบ่อไซยาไนด์มาอยู่ตรงนี้   เจ้าหน้าที่เหมืองอ้างว่า เดิมจะไว้อีกที่หนึ่ง  แต่ถูกคัดค้านเนื่องจากใกล้แหล่งน้ำ  ทางโรงงานจึงเลือกที่จะนำมาไว้ใกล้ชุมชนแทน ( ก็ติดแหล่งน้ำชุมชนที่ใช้กันกว่า 3 หมู่บ้านเหมือนกัน  )

หนองระมาน เป็นบ่อน้ำดั้งเดิมที่ชาวบ้านใช้ร่วมกันมา  3  หมู่บ้าน  จนมีเหมืองทองมาตั้ง  จากการตรวจสอบน้ำ พบว่ามีการปนเปื้อนของโลหะหนัก  บ่อน้ำนี้จึงไม่สามารถใช้อุปโภคได้  แม้กระทั่งลงไปในน้ำ ก็จะมีอาการคันตามผิวหนัง  

                ช่วงบ่าย เริ่มการไต่สวนสาธารณะ ที่ห้องประชุม โรงพยาบาลทับคล้อ  จ. พิจิตร  บรรยากาศในห้องประชุม มีคุณหมอนิรันดร์  นั่งเป็นประธาน  ด้านซ้ายเป็น คณะอนุกรรมการ    ส่วนด้านขวาเป็นผู้เกี่ยวข้อง ทั้งจากภาครัฐ เช่น อุตสาหกรรมจังหวัด  สาธารณสุขจังหวัด  โรงพยาบาลทับคล้อ  หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อม นายอำเภอทับคล้อ  อบต.  และหน่วยงานเอกชน จากเหมืองอัครา ( หรือจะเรียก เหมืองแร่ทองคำชาตรี , หรือเหมืองทองคำพิจิตร )

               ชมคลิปชาวบ้านร้องเรียน  กด play

               ชาวบ้านเริ่มต้นพูดก่อน  ถึงความเดือดร้อน ในความเจ็บป่วย อาการคัน ขึ้นผื่่น เนื่องจากการใช้น้ำ  ทำให้ต้องซื้อทั้งน้ำอาบ และน้ำกิน โดยในเดือนหนึ่งๆ ครอบครัวต้องจ่าย 3000-4500 เพื่อซื้อน้ำ   .  การป่วยเนื่องจาก สารหนู และไซยาไนด์เกินในเลือด . อาการส่วนใหญ่จะคล้ายกัน คือผื่นคันตามตัว  อาการทางเดินหายใจ  เจ็บป่่วยบ่อย  ไม่มีแรง  ,  ผลกระทบทางอาหารที่ไม่สามารถปลูกพืชสวนครัวกินได้รอบๆบ้าน  ไม่สามารถหากบ เขียด เห็ด ทานได้อย่างในอดีต  รวมทั้งข้าว และพืชที่ปลูกทั้งหมดชาวบ้านไม่กล้าทาน ขายผลผลิตสู่ท้องตลาดหมด  และซื้อรถอาหารจากต่างถิ่นกินทุกอย่าง  ไม่กินของที่ผลิตในพื้นที่  ทำให้ค่าครองชีพสูงขึ้น

ชาวบ้านได้ร้องเรียนไปหลายหน่วยงาน มาโดยตลอด  สิบปีที่ผ่านมา ไม่มีหน่วยงานใดลงมาแก้ปัญหาให้ชาวบ้าน  ชาวบ้านก็ได้แต่อยู่ไปตามยถากรรม

                 กรรมการสิทธิได้ไล่สอบถามหน่วยงานภาครัฐต่างๆ ที่นั่งอยู่  แต่จากที่ฟัง ไม่ค่อยได้สาระการที่จะแก้ปัญหาให้เป็นรูปธรรมแต่อย่างใด รวมทั้งเหมืองเอง  ก็ไม่ยอมรับว่าสิ่งที่เกิดขึ้นกับชาวบ้าน  มาจากเหมือง  บางหน่วยงาน ก็เพิ่งรับตำแหน่งเข้ามาใหม่ ไม่ทราบเรื่อง และไม่มีการติดตามเรื่อง   สรุปแล้วยังไม่มีการดำเนินการใดๆ เพื่อแก้ไขผลกระทบที่ชาวบ้านได้รับเลย ในระยะเวลา 10 ปีกว่าที่เหมืองเปิดดำเนินการมา  มีแต่การฟ้องร้อง ที่ยังไม่มีข้อยุติ   เนื่องจากเวลามีจำกัด  คณะกรรมการสิทธิ  จึงจะขอเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มารายงานผลการดำเนินงานต่างๆ ต่อไป   ( คลิป การซํกถาม ขอยกไว้ในโอกาศต่อไป )

                  สุดท้าย ชาวเนินมะปราง ที่มาสังเกตุการณ์ ได้ยื่นเรื่องต่อกรรมการสิทธิไว้ก่อน  เพราะเหมืองทองมีโครงการขยายขึ้นไปทางเหนือ ในถิ่นที่พวกเขาอยู่  พวกเขาบอกว่า ไม่อยากเป็นเหมือน ต. เขาเจ็ดลูก ที่เคยอุดมสมบูรณ์เช่นเดียวกับเนินมะปราง  แต่หลังจากที่เหมืองมาตั้ง ความเป็นอยู่ได้เปลี่ยนไปหมด  สภาพแวดล้อมเปลี่ยนไปหมด  

                  ต้องกลับออกจากห้องประชุมมา ด้วยความรู้สึกที่บอกไม่ถูก  รู้สึกว่าความยุติธรรมในแผ่นดินไทย  ไม่ได้หาง่ายเลย สำหรับคนตัวเล็กตัวน้อย   ออกมาด้วยความรู้สึกสงสาร อยากช่วยเหลือ   ออกมาด้วยความรู้สึกคับแค้น ว่าแผ่นดินของเรา จะถูกย่ำยีไปอีกสักเท่าใด และนานเท่าใด  และออกมาด้วยความรู้สึกหวาดกลัว  ว่าพวกเขาจะอยู่กันต่อไปอย่างไร

______________________________________

เอนทรี อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

ชุมชนที่รอวันตาย...คำบอกเล่าจากคนข้างเหมืองทองคำ ( เหมืองทองคำตอนที่ 4 )

ชุมชนล่มสลาย...เพราะเหมืองทองคำ พิจิตร ( เหมืองทองประเทศไทย ตอนที่ 3 )


เหมืองทองคำ จ.เลย ประทานบัตรทับป่าต้นน้ำ 1 A  ( ตอนที่ 2 )

เหมืองทองคำ ความร่ำรวยของทุนข้ามชาติ ...บนความเจ็บปวดของคนพื้นที่  ( ตอนที่ 1 )