เทศกาลเเซนโดนตาแคเบ็นประเพณีของชาวไทยเขมรกำลังจะเริ่มต้นขึ้นแล้ว แซนโดนตา แปลว่า เซ่นปู่ตา หมายถึง การเซ่นผีบรรพบุรุษของชาวไทยเชื้อสายเขมร เป็น ประเพณีที่ชาวเขมรถือปฏิบัติสืบทอดกันมาแต่สมัยโบราณ จะจัดกันในช่วง แรม 15 ค่ำ เดือน 10 ถึง ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 10 ในเดือน แคเบ็น หรือตรงกับเดือนตุลาคม เช่นเดียวกับสาทรไทย แต่ที่แปลกพิสดารคือมีการจัดเซ่นที่เป็นเอกลักษณ์ตามธรรมเนียมประเพณีแบบเขมร โดยก่อนวันเเรม 15 ค่ำ เดือน 10 สี่ถึงห้าวัน ชาว  ชาวบ้านกำลังเลือกซื้อกล้วยไปเตรียมจัดสำรับลงกระเซอ ตลาดนัดกล้วยในอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ  แผงกล้วยในตลาดนัดนับยี่สิบกว่าร้านเรียงแถวกัน 
ชาวบ้านซื้อกล้วย วัตถุดิบสำคัญนำใช้ในการเเซนโดนตา ภาพจาก : http://gotoknow.org/file/yabhakdee บ้านจะมีการไปเตรียมจัดซื้อข้าวของที่จำเป็นมาใช้สำหรับเซ่น โดยเฉพาะกล้วยถือเป็นวัตถุดิบที่สำคัญในงานที่ขาดไม่ได้เลย แต่ละท้องที่อำเภอที่มีชาวไทยเชื้อสายเขมรอาศัยอยู่ต้องมีตลาดนัดกล้วยมาวางขายนับเป็นเเสนๆหวีเลยทีเดียว ตลาดก่อนวันงานจะคึกคัก 
ชาวบ้านกำลังช่วยกันห่อข้าวต้ม ภาพจาก : http://se-ed.net/police_surin/culture/culture.htm 
การเตรียมทำข้าวต้มใช้ในการจัดกระเซอ ภาพจาก : http://se-ed.net/police_surin/culture/culture.htm เป็นพิเศษ พอถึงวัน แรม 14 ค่ำ ชาวบ้านจะเตรียมจัดห่อข้าวต้ม จากใบกล้วย เรี่ยกว่า อันซอมเจ๊ก ห่อจากใบมะพร้าว เรี่ยกว่า อันซอมโดง จะขาดไม่ได้ พอถึงวัน แรม 15ค่ำ ชาวบ้านแต่ละบ้านจะจัดเตรียมข้าวของเซ่นลงกระเซอสำหรับอย่างสวยงาม เพื่อจะนำไปส่งให้ปู่ตา สำหรับนี้เรี่ยกว่า กันจือเบ็นโดนตา วันนี้ถือเป็นวันรวมญาติ พี่น้องต่างที่ต่างถิ่นต้องมารวมกันที่บ้านโดนตาหรือปูตา ซึ่งถ้าบ้านใครมีสายลูกหลานที่ 
ญาติพี่น้องในครอบครัวกำลังทำพิธีเเซนโดนตา 
ช่วงเวลาเย็นญาติพี่น้องร่วมแซนโดนตา 
คนเฒ่าคนแก่ในครอบครัวญาติพี่น้องร่วมแซนโดนตา ภาพจาก : http://se-ed.net/police_surin/culture/culture.htm แยกครอบครัวออกไปเยอะลูกหลานที่มารวมกันก็จะดูคึกคัก ตกเย็นจะมีการเซ่นโดนตาตามบ้าน หลังจากนั้นมีการพบปะพูดคุยระหว่างญาติกันมีการสังสรรค์ละเล่นร้องรำทำ 
ขบวนแห่กระเซอเบ็นของชาวไทยเชื้อสายเขมรบ้านสำโรงตาเจ็น ในอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษไปทำบุญที่วัด 
ขบวนแห่กระเชอเบ็นไปวัด การทำบุญสวดมนต์อุทิศส่วนกุศล ที่มาภาพ : http://samarn.multiply.com/photos/album/42 เพลงตามแบบชาวเขมรอีสานใต้อย่างสนุกสนาน พอเช้าวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 10 ชาวบ้านก้จะจัดสำหรับลงกระเชอ ไปที่วัดอีกครั้ง คึกคัก สนุกสนาน อุทิศส่วนกุศลให้ญาติที่ล่วงลับไปอีกครั้งที่วัด หลังจากนั้นถือเป้นการเสร็จสิ้นประเพณีแซนโดนตา ประเพณีแซนโดนตามีการจัดการอย่างคึกคักทั่วไปของชาวไทยเขมรที่อีสานใต้และประเทศกัมพูชาอันถือเป็นงานบุญสำคัญที่คนเขมรต้องยึดถือปฏิบัติกันอย่างเคร่งครัด โดยเพาะแถบอีสานใต้งานนี้จะดูคึกคักเป็นพิเศษ ในปีนี้เช่นปีที่ผ่านมา ชาวเขมรในอำเภอขุขันธ์ได้รับเกียรติร่วมกับชาวเขมรเมืองอันลองเวง ประเทศกัมพูชา มาร่วมกันแซนโดนตาที่อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งภายในงานจะมีการจัดริ้วขบวนตามประเพณีการเเซนโดนตาของชาวไทยเขมรและมีกิจกรรมต่างๆร่วมกันตลอดจนการเเสดงทางวัฒนธรรมร่วมกัน งานจะจัดในวันที่ 8 ตุลาคม 2550 ก่อนวันแซนโดนตาวันจริง จึงประกาศเชิญชวนพี่น้องชาวไทยทั่วประเทศที่สนใจไปร่วมสัมผัสประเพณีวิถีแห่งวัฒนธรรมการเเซนโดนตาของชาวไทยเขมรในเขตอีสานใต้ อย่างทั่วกัน
|