รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี เข้าใจว่าคนไทยเกือบทุกคนเคยได้ยินสำนวนที่ว่า รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี กันอยู่เสมอๆ และมักจะอธิบายความว่า การเลี้ยงลูกให้ได้ดีและอยู่ในโอวาทนั้นจะต้องลงโทษลูกด้วยการโบยหรือการตีให้เจ็บ การเข็ดหลาบเท่านั้นยังไม่พอ กระบวนการดังกล่าวยังไปถึงโรงเรียนด้วย คือครูต้องตีเด็กที่ทำความผิด เพราะสำนวนไทยหรือคนโบราณสอนไว้อย่างนั้น ความจริงแล้วสำนวนไทยโบราณที่ว่า รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี มิได้เป็นเช่นนั้น ความหมายที่แท้จริงคนโบราณพยายามจะอธิบายว่า การเลี้ยงดูสัตว์เลี้ยงนั้นจะต้องสร้างความห่วงใยกับสัตว์ที่เราเอามาเลี้ยง ผูก ในบริบทดังกล่าวคือการสร้างความผูกพัน การเอาใจใส่ด้วยความรัก นั่นแหละจึงมีความหมายตรงกับรักวัวให้ผูก ส่วนคำว่ารักลูกให้ตีหมายความว่า การเลี้ยงดูลูกจะต้องตีกรอบหรือสร้างกรอบที่ดีให้ลูก เพื่อเขาจะได้อยู่ในกรอบของสังคม คือ มีวินัย มีศีลธรรม จรรยาที่ดี มิใช่หมายถึงการเฆี่ยนตีอย่างโหดร้ายทารุณ ดังนั้นคำว่าตี คนโบราณจึงหมายถึงการดูแลขัดเกลานิสัยของลูกให้อยู่ในกรอบของครรลองคลองธรรม จะได้เติบโตมาเป็นคนดี เพราะลูกย่อมเป็นแก้วตาดวงใจของพ่อแม่ เด็กไทยในสมัยโบราณจึงเติบโตมาด้วยความรักและความเข้าใจของพ่อแม่ และโตมาท่ามกลางการเลี้ยงดูที่ให้ความใกล้ชิดและอบอุ่น อาหารการกินยังถูกหลักโภชนาการอีกด้วย ดังนั้นเด็กไทยในสมัยโบราณจึงสมบูรณ์ทั้งทางร่างกายและจิตใจ
|