Cosmo Park  ด้านบนหลังคาตึก  Thamrin City Mall. Photo credit: Shahrir Bahar/instagram

ในหลาย ๆ เมืองรอบ ๆ อเมริกาเหนือ เอเชียและยุโรป
พื้นที่สาธารณะ/พื้นที่กลางแจ้งนั้นหายากมาก
สถาปนิกและผู้สร้างอาคารจึงต่างเปลี่ยนหลังคาบนยอดตึก
ให้เป็นสนามเด็กเล่นพร้อมสระว่ายน้ำและสวนผัก

แต่ในจาการ์ตาอินโดนีเซีย
ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์รายหนึ่งได้เปลี่ยนดาดฟ้าด้านบน
ของห้างสรรพสินค้าแห่งหนึ่งให้กลายเป็นเขตชานเมือง
ที่มีบ้าน ถนน สนามเทนนิส  สระว่ายน้ำ และแมกไม้สีเขียวขจี

บนดาดฟ้าของตึกมีอาคาร 78 หลัง
มีพื้นที่สาธารณะ/สันทนาการขนาดใหญ่
พร้อมกับสภาพแวดล้อมของคนเมือง
สำหรับการอยู่อาศัยและทำการค้าเล็กน้อย

Cosmo Park ตั้งอยู่บนชั้นบนสุด/ดาดฟ้า
ของ Thamrin City  Mall ที่จาการ์ตาตอนกลาง
ซึ่งเป็นห้างสรรพสินค้าสูง 10 ชั้น
บ้านเรือนสร้างบนพื้นที่จอดรถยนต์ที่อยู่ด้านล่าง
อาคารแห่งนี้สร้างเมื่อ 10 ปีที่แล้ว
แต่ไม่ค่อยมีคนรู้จักกันมากนัก

ที่นี่ดูเหมือนว่าให้ความรู้สึกเหมือนชานเมืองจริง ๆ
ด้านบนของดาดฟ้ามีพื้นที่ขนาด 3 เอเคอร์ (7.6 ไร่)
มีบ้านสองชั้น 78 หลัง มีถนนยางมะตอยที่ลาดอย่างประณีต
มีการปลูกต้นลีลาวดีและเพื่องฟ้าเป็นหลัก  พอ ๆ กับต้นไม้อื่น ๆ
ภายในบริเวณหมู่บ้าน  มีถนนสาธารณะให้พวกเด็ก ๆ ปั่นจักรยานเล่นได้
ผู้คนใช้วิ่งเหยาะ ๆ หรือเดินจูงสุนัข หรือขับขี่จักรยาน
พร้อมกับมีสโมสรเพื่อการสันทนาการและนั่งเล่นกัน

ผู้อยู่อาศัยด้านบนสามารถขับรถยนต์ขึ้นไป
จนถึงบ้านพักของตนด้านบนได้เลย
โดยมีทางลาดภายในสร้างไว้ให้ขึ้นไปได้โดยเฉพาะ
มีรั้วโลหะสูงล้อมรอบปริมณฑลกั้นไว้
เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีใครตกลงไปหรือขับรถยนต์หล่นลงไปได้

ผู้พักอาศัยใน Cosmo Park ต่างรู้สึกว่าชุมชนแห่งนี้
ปลอดภัยกว่าย่านชานเมืองทั่วไปของเมืองจาการ์ตา
การพักอาศัยอยู่ที่ด้านบนของอาคารเหมือนอยู่ในบ้านของตนเอง
และไม่รู้สึกว่าต่างคนต่างอยู่เหมือนกับคนที่อยู่ในอพาร์ตเมนต์

“  มันดีมากเลย  มีพื้นที่เปิดโล่งมาก
ลูกชายของฉันขี่จักรยานไปมาได้
มันอยู่ใจกลางเมืองที่ปลอดภัยมาก
และมีความรู้สึกอบอุ่นเหมือนอยู่กับเพื่อนบ้าน
ในละแวกบ้านที่น่ารักมาก ”
Fazila Kapasi ผู้อยู่อาศัยรายหนึ่งให้สัมภาษณ์  The Guardian

ครอบครัวเธอมาจากมุมไบ(อินเดีย) มาอยู่ที่นี่ 6 ปีแล้ว 
และเธอยังมีเหตุผลอื่นอีกที่พักอาศัยอยู่ใน Cosmo Park
เพื่อหลบหนีภัยจากน้ำท่วมบ่อยครั้งของเมืองจาการ์ตา
ในตอนบ่าย เธอมักจะออกไปทักทายเพื่อนบ้าน
แต่เวลาส่วนใหญ่ของเธอกับลูกชาย
ต่างเลี้ยงนกพิราบที่อาศัยอยู่ในต้นไม้ใกล้เคียง
เธอยังมีสวนส่วนตัวที่ผูกเปลญวนไว้นอนเล่นนั่งเล่น
และพื้นที่ดินที่ว่างไว้ปลูกมะเขือ มะเขือเทศ และพริก

“ มันเป็นโอเอซิสที่น่ารัก   มันเหมือนบ้านจริง ๆ ไม่ใช่อพาร์ทเมนต์
ฉันคงไม่สามารถอธิบายถึงความรู้สึกได้อย่างเพียงพอ
แน่นอน ที่นี่อยู่กันบนที่สูง  ไม่มี kaki lima 
(อาหารหาบเร่แผงลอย (เธอพูดแบบขำขำ))

แต่มีพื้นที่กว้างขวางและพื้นสาธารณะจำนวนมาก
เรามีความเป็นส่วนตัวมาก และดีอย่างยิ่งสำหรับครอบครัวของฉัน
ลูกชายฉันออกไปเล่นข้างนอกได้เลย เพียงแค่เดินออกจากประตูบ้าน ”
Indri Lestari ผู้พักอาศัยใน Cosmo Park อีกรายหนึ่ง
พวกเธอเป็นชาวสเปญที่ย้ายมาทำงานที่นี่

ยังมีอาคารคอมเพล็กซ์ที่หรูหราเรียกว่า The Villas
ตั้งอยู่ด้านบนดาดฟ้า  Mall of Indonesia ทางตอนเหนือของ Jakarta

จาการ์ตามีประชากรมากกว่า 10 ล้านคน
มากเป็น 3 เท่าของพื้นที่ที่มีอยู่ในเขตใจกลางเมือง
มหานครแห่งนี้อาจจำเป็นต้องสร้างอาคารเพิ่มเติมบนดาดฟ้า/ยอดตึกในไม่ช้านี้
เพราะชีวิตชาวบ้านหลายคนบนพื้นดิน
เริ่มทนไม่ได้กับภัยน้ำท่วมเรื้อรังที่เกิดขึ้นทุกฤดูฝน
เพราะสาเหตุที่เมืองนี้กำลังจะทรุดตัวลง
จากการสูบน้ำบาดาลใต้ดินเพื่อการอุปโภคบริโภคจำนวนมาก
ยิ่งไปกว่านั้นระดับน้ำทะเลในอ่าวจาการ์ตาก็เพิ่มสูงขึ้นทุกปี

จาการ์ตาเป็นหนึ่งในเมืองที่หนาแน่นที่สุดในโลก เมื่อเทียบเท่ากับโตเกียว
มีประชากรอยู่อาศัยประมาณ 14,000 คนต่อตารางกิโลเมตร
แต่โตเกียวและมหานครอื่น ๆ ในเอเชีย  อาคารต่าง ๆ กำลังเติบโตในแนวตั้ง
แต่ในจาการ์ตากลับเติบโตในแนวนอน อาคารต่าง ๆ แผ่ขยายไปในแนวราบ
รูปแบบการพัฒนาดังกล่าวนำไปสู่การขาดแคลนที่ดิน/พื้นที่สาธารณะ
ทำให้เมืองนี้มีพื้นที่สีเขียวลดน้อยลงน้อยกว่า 10%
ของพื้นสวนสาธารณะและสวนแบบเปิดของทางการ

Wendy Haryanto ผู้อำนวยการบริหารของ Jakarta Property Institute
เชื่อว่าหนทางเดียวที่จะทำให้ Jakarta น่าอยู่ขึ้น
คือ การสร้างอาคาร/บ้านเรือนในแนวดิ่ง
รัฐบาลเป็นเจ้าของที่ดินจำนวนมากในทำเลที่ดี/พื้นที่ยุทธศาสตร์
แต่ที่ดินเหล่านี้มักใช้ประโยชน์พื้นที่ได้ไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย
เพราะมักจะใช้เพียงเพื่อวัตถุประสงค์เพียงอย่างเดียวและมีข้อจำกัด
เช่น ให้เป็นตลาดสด หรือสถานีขนส่ง

Wendy Haryanto เสนอว่ารัฐบาลใช้พื้นที่ดังกล่าว
และอาคารที่ไม่ได้ใช้งานเหล่านี้
โดยสร้างอพาร์ทเมนท์สำหรับผู้มีรายได้น้อย
สร้างจำนวนหลายชั้นบนอาคารดังกล่าว
เช่นเดียวกับ Thamrin City Mall
และ Mall of Indonesia ที่ได้สร้างขึ้นมาแล้ว

“ นี่อาจจะเป็นทางออกแบบ win-win
รัฐจะได้รับรายได้พิเศษจากสิทธิเหนือพื้นดินที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์
สำหรับให้นักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์สร้างอพาร์ทเมนท์ผู้มีรายได้น้อย
เพราะเป็นหน้าที่ของรัฐที่ต้องสร้าง และตลาดก็จะมีธุรกิจมากขึ้น
พร้อมกับผู้มีรายได้น้อยต่างก็อาศัยอยู่ในเมือง 

เมื่อผู้อยู่อาศัยอยู่บนพื้นที่แนวราบบางส่วน
ต่างย้ายเข้าไปอยู่ในแฟลตแนวดิ่ง
ในบริเวณใกล้เคียงใน TODs
จาการ์ตาก็จะสามารถเข้าไปจัดการเพิ่มเติมพื้นที่สีเขียว
ซึ่งจะช่วยให้เมืองนี้ได้ปฏิบัติตามพันธกรณี
ที่ต้องจัดสรรที่ดิน 30% ให้เป็นพื้นที่สีเขียว ”
Wendy Haryanto  สรุปความคิดเห็น

เรียบเรียง/ที่มา

http://bit.ly/2z4DGNR
http://bit.ly/2H9ZxHO