กบฏคือใคร ?  ตามพจนานุกรม ให้ความหมายไว้ว่า กบฏ คือผู้ขัดขืนอำนาจปกครอง

ประมวลกฎหมายอาญา  หมวด ๒ ความผิดต่อความมั่นคงของรัฐภายในราชอาณาจักร

มาตรา ๑๑๓ บัญญัติว่า “ผู้ใดใช้กำลังประทุษร้าย หรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้าย เพื่อ

               (๑) ล้มล้างหรือเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ

               (๒) ล้มล้างอำนาจนิติบัญญัติ อำนาจบริหาร หรืออำนาจตุลาการแห่งรัฐธรรมนูญ  หรือให้ใช้อำนาจดังกล่าวแล้วไม่ได้ หรือ

               (๓) แบ่งแยกราชอาณาจักรหรือยึดอำนาจปกครองในส่วนหนึ่งส่วนใดแห่งราชอาณาจักร

               ผู้นั้นกระทำความผิดฐานเป็นกบฏ  ต้องระวางโทษประหารชีวิต หรือจำคุกตลอดชีวิต”

ศาสตราจารย์ ดร.หยุด แสงอุทัย ได้บรรยายไว้ในตำรา วิชากฎหมายอาญา ภาค ๒-๓  หมวด ๒  ความผิดต่อความมั่นคงของรัฐภายในราชอาณาจักร  ความผิดตามมาตรา ๑๑๓  ของท่านไว้ ว่า    ผู้ที่กระทำความผิดตามกฎหมายอาญามาตรานี้  จะต้องกระทำความผิดครบองค์ประกอบตามกฏหมาย ดังต่อไปนี้

องค์ประกอบภายนอก  ใช้กำลังประทุษร้ายหรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้าย

องค์ประกอบภายใน

(๑) เจตนาธรรมดา

(๒) มูลเหตุชักจูงใจอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้

     ก.เพื่อล้มล้างหรือเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ

     ข.เพื่อล้มล้างอำนาจนิติบัญญัติ อำนาจบริหาร หรืออำนาจตุลาการแห่งรัฐธรรมนูญ หรือเพื่อให้ใช้อำนาจดังกล่าวแล้วไม่ได้

     ค. เพื่อแบ่งแยกราชอาณาจักรหรือยึดอำนาจปกครองในส่วนหนึ่งส่วนใดแห่งราชอาณาจักร

ท่านให้คำอธิบาย ว่า คำว่า “ใช้กำลังประทุษร้าย” หมายความว่า “ทำการประทุษร้ายแก่กายหรือจิตใจของบุคคล ไม่ว่าจะทำด้วยใช้แรงกายภาพหรือด้วยวิธีอื่นใด และให้หมายความรวมถึงการกระทำใดๆซึ่งเป็นเหตุให้บุคคลหนึ่งบุคคลใดอยู่ในภาวะที่ไม่สามารถขัดขืนได้  ไม่ว่าจะโดยใช้ยาทำให้มึนเมา สะกดจิต หรือใช้วิธีอื่นใดอันคล้ายคลึงกัน”

คำว่า “ขู่เข็ญ” หมายความว่า แสดงออกให้ทราบว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายในอนาคต

ส่วนจะได้ใช้กำลังประทุษร้ายหรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายต่อบุคคลใดไม่สำคัญ  เพราะมาตรานี้ไม่จำกัดบุคคลผู้ถูกกระทำคือ จะเป็นเจ้าพนักงาน  ตำรวจ ทหาร หรือบุคคลธรรมดาก็ได้ ความสำคัญอยู่ที่การกระทำและมูลเหตุชักจูงใจพิเศษที่มาตรานี้บัญญัติไว้  ถ้าไม่มีการกระทำคือใช้กำลังประทุษร้าย หรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายก็ไม่มีความผิด หรือถ้ามีการกระทำดังกล่าว แต่ผู้กระทำไม่มีมูลเหตุชักจูงใจตามมาตรานี้ก็ไม่มีความผิด

คำว่า “ล้มล้างรัฐธรรมนูญ” หมายความว่า ยกเลิกรัฐธรรมนูญที่ใช้อยู่ในขณะกระทำ หรือกระทำในทางข้อเท็จจริงไม่ให้รัฐธรรมนูญดังกล่าวใช้บังคับได้ เช่น ยึดอำนาจการปกครองและประกาศเลิกสถาบันต่างๆของรัฐธรรมนูญ

คำว่า “เปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ” หมายความว่า คงรูปรัฐธรรมนูญเดิมไว้แต่แก้ไขเพิ่มเติมเป็นบางมาตรา

คำว่า “ล้มล้างอำนาจนิติบัญญัติ” หมายความว่าเลิกไม่ให้มีสภานิติบัญญัติ

คำว่า “ล้มล้างอำนาจบริหาร” หมายความว่าเลิกไม่ให้มีคณะรัฐมนตรีในฐานะเป็นฝ่ายบริหาร

คำว่า “ล้มล้างอำนาจตุลาการ”  หมายความว่าเลิกไม่ให้มีศาลยุติธรรม

คำว่า “ให้ใช้อำนาจดังกล่าวแล้วไม่ได้” หมายความถึงการขัดขวางมิให้สถาบันซึ่งใช้อำนาจนิติบัญญัติ อำนาจบริหาร หรืออำนาจตุลาการใช้อำนาจตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้  กล่าวคือขัดขวางไม่ให้สภานิติบัญญัติประชุมปรึกษาหารือในการบัญญัติกฎหมาย หรือควบคุมการบริหารราชการแผ่นดินหรืออนุมัติงบประมาณ หรือขัดขวางมิให้คณะรัฐมนตรีบริหารราชการแผ่นดิน หรือขัดขวางมิให้ศาลยุติธรรมดำเนินการพิจารณาพิพากษาคดี ไม่ว่าการขัดขวางจะได้กระทำโดยวิธีใด เช่น ให้ทหารมายึดรัฐสภานิติบัญญัติขณะประชุมกันพิจารณาร่างพระราชบัญญัติเป็นตัวอย่าง

คำว่า “แบ่งแยกราชอาณาจักร” หมายถึงการแยกประเทศไทยออกเป็นหลายประเทศ เช่น ประเทศไทยเหนือและประเทศไทยใต้ ภาษาสามัญเรียกการกระทำดังกล่าวว่า “แบ่งแยกดินแดน”

คำว่า “ยึดอำนาจปกครองในส่วนใดแห่งราชอาณาจักร” หมายถึงยึดพื้นที่ส่วนหนึ่งส่วนใดแห่งราชอาณาจักรไว้  แล้วตั้งเป็นรัฐบาลอิสระโดยไม่ยอมขึ้นกับรัฐบาลกลาง

               ความผิดตามมาตรานี้สำเร็จเมื่อมีการใช้กำลังประทุษร้ายหรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้าย ในเมื่อผู้กระทำมีเจตนาธรรมดาและกระทำโดยมูลเหตุชักจูงใจดังกล่าว  ส่วนผลเช่นการล้มล้างรัฐธรมนูญจะเกิดขึ้นใหม่หรือไม่ ไม่สำคัญ

               ในยุครัตนโกสินทร์ เคยเกิดกบฏในประเทศไทย มาแล้ว ๑๓ ครั้ง คือ

กบฏ ร.ศ.๑๓๐(๒๔๕๕),กบฏบวรเดช(๒๔๗๖),กบฏนายสิบ(๒๔๗๘),กบฏพระยาทรงสุรเดช(๒๔๘๒),กบฏเสนาธิการ(๒๔๙๑),กบฏแบ่งแยกดินแดน (๒๔๙๑), กบฏวังหลวง(๒๔๙๒),กบฏแมนฮัตตัน(๒๔๙๔),กบฏสันติภาพ(๒๔๙๕),กบฏ๒๕๐๗(๒๕๐๗),กบฏ๒๕๒๐(๒๕๒๐),กบฏยังเติร์ก(๒๕๒๔),กบฏทหารนอกราชการ(๒๕๒๘)

               ปลายปี พุทธศักราช ๒๕๕๖  มีการแจ้งความดำเนินคดี นายสุเทพ เทือกสุบรรณ เลขาธิการ คณะกรรมการปฎิรูปประเทศไทยให้เป็นประชาธิปไตยที่สมบูรณ์  อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข (กปปส.) และคณะ ว่ามีการกระทำความผิดฐานเป็นกบฏ 

              ผลคดีจะเป็นเช่นไร ?  ต้องรอการพิจารณาพิพากษาคดีของศาลยุติธรรม ในอนาคต