ผู้มีบารมีนอกโรงเรียนได้โทรศัพท์ และให้เกียรติผมช่วยไปอบรมพัฒนาทักษะกระบวนการคิดสร้างสรรค์ทางคณิตศาสตร์  ให้กับนักเรียนโรงเรียนหนองไผ่วิทยา  ฐานะหลานแม่ใหญ่สอน     ผมไม่ลังเลเลยครับ ที่จะบอกว่า  “กระต้าหมาก O.K" กิจกรรมก็บรรลุวัตถุประสงค์ตามมาตรฐานที่ตั้งไว้ทุกประการครับ  ตัวบ่งชี้สังเกตจากร้อยละของรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ ความสุขที่เปื้อนเต็มใบหน้า  ความสามารถในการสร้างสรรค์งานผ่านกิจกรรมต่าง ๆ เช่น Tessellation  ความงามที่เกิดจากการนำความรู้ทางคณิตศาสตร์มาผสมผสานกับงานศิลปะ การสร้างภาพโดยใช้ "Tangrams"  และนันทนาการโดยผ่านเสียงปรบมือประกอบดนตรี…   นักวิทยาศาสตร์ได้แบ่งสมองของมนุษย์ออกเป็นสองซีกครับ สมองซีกซ้ายจะดูแลเรื่องภาษาและการคำนวณ ส่วนสมองซีกขวาจะดูแลเรื่องจังหวะ สีสัน ความคิดสร้างสรรค์          ดีใจครับที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการดูแลสมองทั้งสองซีกของนักเรียน  อย่างน้อยก็ป้องกันไม่ให้สมองติดบ่วงเหมือนผู้ใหญ่บางคน

ก่อนไปผมได้อ่านหนังสือหลายเล่ม พอสรุปได้ว่าความคิดสร้างสรรค์เป็นสิ่งที่นักเรียนยังขาดและต้องได้รับการพัฒนา  ไล่ไปตั้งแต่แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับปัจจุบันที่ต้องการให้คนไทยเป็นคนที่คิดเป็น มีเหตุผล และมีความคิดสร้างสรรค์  หลักสูตรการศึกษาขึ้นพื้นฐาน พ.ศ.2544 ยังได้กำหนดคุณลักษณะที่พึงประสงค์  ไว้เช่นกันว่าต้องการผู้เรียนที่มีทักษะการคิด มีความคิดสร้างสรรค์   หรือแม้แต่ สมศ. ยังกำหนดความคิดสร้างสรรค์ไว้ในมาตรฐานที่ 4 ตัวบ่งชี้ที่ 3 เช่นกัน

นอกจากนี้…ถ้าเปิดดูบทนำในหมวดความสำคัญของกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ จะพบข้อความเขียนไว้ว่า  "คณิตศาสตร์มีบทบาทสำคัญยิ่งต่อการพัฒนาความคิดของมนุษย์  ทำให้มนุษย์มีความคิดสร้างสรรค์" โดยกำหนดความคิดสร้างสรรค์อยู่ในมาตรฐานที่ 6.5   จากแม่น้ำทั้งห้าที่ผมยกมา คงไม่ต้องบอกนะครับว่า "ความคิดสร้างสรรค์" มีความสำคัญและความจำเป็นที่จะต้องพัฒนาหรือไม่อย่างไร   แม้แต่อัจฉริยะระดับโลกอย่าง  อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์  ยังเคยกล่าวไว้ว่า  "It is the supreme art of the teacher to awaken joy in creative. สุดยอดศิลปะของการสอนคือการปลุกให้สนุกในการสร้างสรรค์"

ความคิดสร้างสรรค์ไม่ใช่พรสวรรค์  แต่เป็นพรแสวงที่สามารถเรียนรู้และฝึกฝนกันได้  ความคิดสร้างสรรค์นักเรียนทุกคนมีอยู่ในตัวเอง เพียงแต่รอใครสักคนมาปลุกให้สนุกเท่านั้น  ดร.เอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน (Edward de Bono)  เจ้าของทฤษฎีการคิดแบบหมวก 6 ใบ (Six Thinking Hats) ได้กล่าวไว้ว่า “สถาบันทางการศึกษาส่วนใหญ่เน้นสอนเพียงแนวคิดทฤษฎี ครูอาจารย์เป็นเพียงผู้ที่นำความฉลาดของตนเองมาเล่าให้เด็กฟัง ไม่ได้สอนทักษะกระบวนการให้นักเรียนได้คิดริเริ่ม คิดสร้างสรรค์ และมีจินตนาการ”  ประมาณว่าครูยังไม่ได้ปลุกสมองของนักเรียนให้ตื่นขึ้นมาสนุก นั่นเองครับ

โลกทุกวันนี้เป็นโลกของการคิดสร้างสรรค์ (Creative) แต่สร้างสรรค์อย่างเดียวไม่พอเพียงครับ จะต้องเป็นไปในทางที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมด้วย ที่เรียกว่า "คิดทางบวก (Positive Thinking)" นึกถึงภาพของเส้นจำนวนดูก็ได้ครับ ทางบวกก็คือทางที่อยู่ตรงข้ามกับทางลบ โดยมีศูนย์เป็นจุดกึ่งกลาง เมื่อนำคำสองคำนี้มาสนธิกันจะเกิดคำที่เป็นกระแสการพัฒนาอยู่ในขณะนี้ นั่นคือคำว่า "Cresitive Thinking" การคิดสร้างสรรค์ทางบวก

ทุกอย่างในโลกเราสามารถมองได้ทั้งทางบวกและทางลบ ตัวอย่างเช่น นำกระดาษขาวแผ่นหนึ่ง ทำจุดสีดำลงที่กลางกระดาษ ? ลองถามนักเรียนดูว่ามองเห็นอะไรบ้างในกระดาษแผ่นนี้  ส่วนใหญ่จะบอกว่าเห็นจุดสีดำ ไม่มีใครมองเห็นกระดาษสีขาวที่เหลืออยู่   ทั้งที่  "จุดสีดำ"  เป็นจุดเล็ก ๆ บน "กระดาษสีขาว"   การมองสิ่งใดก็ตามเราต้องมองในมุมกว้าง มองที่ "Complement of set A"            

          เชื่อไหมครับว่า…การคิดสร้างสรรค์ทางบวกที่ผมยกตัวอย่างนี้  สามารถทำให้มุมมองของเด็กผู้ชายคนหนึ่งที่มีต่อโลกใบนี้เปลี่ยนไปจากอดีตอย่างสิ้นเชิง    เพราะเด็กผู้ชายคนที่ผมว่านี้คือ อดีตเลขาธิการสหประชาชาติ 

         "โคฟี อานัน"

         ที่มาของภาพประกอบ : www.gomath.com