ผู้ไม่ประมาท

1. ความไม่ประมาท :  อัปปะมาโท  แปลว่า  ความไม่ประมาท

บุคคใดไม่มีความประมาทในธรรมทั้งหลาย   จัดเป็นมงคลอันประเสริฐ

การมีสติระลึกถึงซึ่งกุศลธรรมทั้งหลาย ที่ยังไม่บังเกิดขึ้น  ให้เกิดขึ้นในสันดาน

และมีสติกำกับตัวอยู่เสมอทุกขณะจิต  ไม่ว่าจะคิด พูด ทำ  ในสิ่งใด ๆ ไม่พลั้งเผลอ

เรียกบุคคลเช่นนี้ว่า "ผู้ไม่ประมาท" 

2. ความสำคัญของความไม่ประมาท : เป็นปัจจัยเพื่อการพัฒนาชีวิตในทุกระดับ

ความไม่ประมาทเป็นธรรมที่ยิ่งใหญ่และมีความสำคัญมาก

พระพุทธองค์ทรงยกย่องความไม่ประมาท  ซึ่งมีความสำคัญแก่การดำเนินชีวิตดังนี้

      2.1 เป็นไปเพื่อความเกิดขึ้น  เจริญขึ้นแห่งกุศลธรรมทั้งหลาย

      2.2  เป็นเหตุปัจจัยให้ถึงซึ่งประโยชน์ทั้งปวง..ได้ชื่อว่า"บัณฑิต"เพราะพิชิตความไม่ประมาท

      2.3  เป็นไปเพื่อความเจริญรุ่งเรืองและความก้าวหน้านำสู่สันติสุข ดังสุภาษิตคำกลอนที่ว่า...

          "ไม่ประมาท  ในทุกสิ่ง  อิงธรรมะ        ไม่เลยละ  สติมั่น  กาลไหนไหน

       หากประมาท  พลาดพลัน  ล้วนบรรลัย     เหมือนคนตาย  ทั้งเป็น  ไม่เห็นธรรม" (บัณฑิตอุดร)

  **คนที่ไม่ประมาท  จักไม่ตาย  มีแต่ความเจริญยิ่งๆขึ้น ทั้งทางโลกและทางธรรม  และเป็นอุดมมงคลแก่ชีวิต**

3. ทางปฏิบัติเพื่อความเป็นผู้ไม่ประมาท: เป็นวิธีปฏิบัติให้รู้ถึงซึ่งสิ่งที่ไม่ควรประมาท

และการฝึกอบรมสติในตน  เพื่อให้เป็นผู้ไม่ประมาทดังนี้

            3.1  สิ่งที่ไม่ควรประมาท:  สิ่งที่บุคคลพึงสำราวมระวังตน ไม่ควรรประมาทเป็นอย่างยิ่ง

ในสิ่งต่อไปนี้

               1) ไม่ควรประมาทในเวลา               2) ไม่ประมาทในวัย

               3) ไม่ประมาทในความไม่มีโรค         4) ไม่ประมาทในชีวิต

               5) ไม่ประมาทในการงาน                6) ไม่ประมาทในการศึกษา

               7) ไม่ประมาทในการปฏิบัติธรรม

           3.2  การฝึกอบรมสติในตนเพื่อให้เป็นผู้ไม่ประมาท: สติเป็นธรรมอันยิ่งใหญ่

           ซึ่งสัมพันธ์กับความไม่ประมาท   จนแยกออกจากกันไม่ได้ 

           สติยังความไม่ประมาทให้เกิดขึ้น  มีองค์ 5  คือ

                1) มีสติระลึกถึงการละเว้นทุจริตทางกาย วาจา ใจ อยู่เนืองๆ

                2) มีสติระลึกถึงการประพฤติสุจริตทางกาย วาจา ใจ อยู่เนืองๆ

                3) มีสติระลึกถึงความทุกข์ในอบายภูมิอยู่เนืองๆ

                4) มีสติระลึกถึงความทุกข์อันเกิดจาก  การเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในวัฏฏสงสาร 

                    อยู่เนืองๆ

                5) มีสติระลึกถึงซึ่งกัมมัฏฐาน  อันเป็นองค์ภาวนาที่จะละราคะ โทสะ โมหะ

                    ให้ขาดจากสันดานอยู่เนืองๆ

4. ผลแห่งความเป็นผู้ไม่ประมาท: เป็นอานิสงส์แห่งการปฏิบัติตนเป็นผู้ไม่ประมาท

ก่อให้เกิดความดีอันยิ่งใหญ่  ย่อมได้รับประโยชน์  โดยสรุปดังนี้

           4.1 ประโยชน์ปัจจุบัน: 

                 1) ย่อมมีความเจริญก้าวหน้าในชีวิต      2) ย่อมมีสุขภาพกายจิตที่ดีฯลฯ

           4.2 ประโยชน์เบื้องหน้า:

                 1) ย่อมไม่เบื่อหน่ายในการสร้างบุญกุศล  2) ย่อมไม่นำพาไปสู่อบายภูมิฯลฯ

           4.3 ประโยชน์สูงสุด:

                 1) ย่อมรู้เท่าทันโลกและชีวิตตามเป็นจริง  2) ย่อมมีจิตไม่ยึดมั่นถือมั่นฯลฯ

                    บัณฑิตไซร้  ไม่ประมาท  พลาดประโยชน์

                      ชีพรุ่งโรจน์  ธรรมรุ่งเรือง  เนื่องุกศล

                         อัปปมาทะธรรม...ดำรงตน

                     ย่อมได้ผล  ประโยชน์ร่วม  รวมสองทาง!! (บัณฑิตอุดร)

**เทศนาธรรม ณ.พระอุโบสถวัดเครือวัลย์วรวิหาร 

    วันที่ 30 พฤศจิกายน 2561  เวลา 8.30 น.

                                                  *******************