อดีตนั้น...ไม่มีวันลืม

เธอคือนักรบ

เขตงานของคจม.

ที่พัก ที่หมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๐

.

ขอบคุณงานแต่งงานลูกชายกำนันแหนบทอง

แห่งตำบลอัยเยอร์เวง ที่ทำให้เราอิ่มหนำสำราญทั้งกายและใจ

.

คู่บ่าวสาว กับแขก

หน่วยคุ้มครองตอนขึ้นยอดเขาไมโครเวป

.

.

ในหน่วยคุ้มครอง มีบางคนของจริง...ปลอมจริงๆ

สองสาว..กับวิวสวย

.

เบตง ในม่านเมฆ และม่านฝน

สุเหร่าประจำเมือง

เงาสะท้อน...ใจ...ให้ไหวรัก

ฉากที่ 2 ตามหาผู้หญิงอันเป็นที่รักเพื่อพาเธอออกมาจากป่า

ทบทวนเหตุการณ์ทั้งหมดที่ผ่านมา ตั้งแต่ครั้งแรกที่มาพบเธอ...เขาขณะนั้น อายุ เพียง 25 ปี ส่วนเธอ 20 ปี  การได้มาพบกัน เพราะเขาเห็นไฟไหม้ป่า คิดว่ามีหมู่บ้านหรือใครที่เผาป่า แต่สาเหตุที่แท้จริง กลับทำให้เขางุนงง เมื่อตื่นขึ้นมาแล้วพบว่าตนเอง มาอยู่ในกระท่อมริมเพิงถ้ำ มีหญิงสาวคอยดูแล เขาจึงรู้ว่าเขาได้รับบาดเจ็บจากการถูกยาพิษที่มีในลำห้วยสุดท้าย ก่อนมาถึงที่มีไฟไหม้ป่า

เขานึกถึงเรื่องราวทั้งหมดที่ถ่ายทอดออกมาจากปากหญิงสาว ไม่ว่าจะเป็นความลับของไฟป่า หรือสายน้ำที่เป็นพิษ แต่มีบางอย่างที่ไม่สอดคล้องกับคำพูดของชาวบ้านที่เขาทำงานด้วย นั่นคือเรื่องของความมีอาถรรพ์ในป่า  จนต้องคัดค้านการเข้ามาของเขาในครั้งนั้น เขาจึงเก็บงำความสงสัยเอาไว้ และใช้เวลาที่รักษาตัวอยู่ที่นั่น ตามวิธีการของเธอ จึงพบว่าเธอไม่ได้อาศัยอยู่ในป่านี้เพียงลำพัง แต่มีชนพื้นเมืองเผ่าอัสลี คอยดูแล และที่จริงแล้วพื้นที่คือ บริเวณที่ทางฝ่ายทหารเรียกว่า กัมปงเซอะฆะ และเธอได้บอกเล่าให้เขารู้ว่า เธอคือลูกสาวที่สาปสูญไปของหัวหน้าขบวนการคอมมิวนิสต์มาลายา ในปี 2535 ซึ่งเป็นปีที่บิดาของเธอยอมรับการเจรจาสามฝ่ายที่หาดใหญ่ เพื่อยุติการสู้รบในชายแดน แต่เหตุร้ายก็เกิดขึ้นกับครอบครัวเธอ เมื่อบิดาถูกทำให้เกิดอุบัติเหตุรถพลิกคว่ำบนถนนสายยะลา-เบตง บริเวณภูเขาที่ใกล้ฐานที่มั่นนั่นเอง เธอและมารดารับรู้ข่าวอย่างเสียขวัญ จากปากของลูกน้องคนสนิท และในเวลาต่อมามารดาก็เสียชีวิตลงอย่างมีเงื่อนงำเช่นกัน คนที่รักเธอที่สุดจึงพาเธอหนีเข้าป่าลึก คือป้าจิว ผู้หญิงกำพร้าจากแผ่นดินใหญ่ ที่เข้ามาอาศัยใบบุญของครอบครัวเธอ จึงสนิทและรักใคร่ราวกับเป็นญาติสนิท บิดามีความหวังดีต่อน้องสาวคนนี้ จึงได้แต่งงานให้กับลูกน้องคนนั้น คนที่เธอรู้จากป้าจิวในอีก 10 ปีต่อมาว่า “เป็นคนบงการฆ่าบิดาของเธอ” คือสามีป้าจิวนั่นเอง

ฉันร่างเค้าโครงเรื่องนิยายเอาไว้อย่างนี้ มันผ่านมาปีกว่าแล้วแต่ไม่มีอะไรคืบหน้าเลยสักอย่างเดียว ไม่ แม้แต่ความคิด กระทั่งมาถึงวันนี้ วันที่ได้เดินทางมาเยือนถิ่นฐานของพวกเขาจริงๆ

“ขบวนการคอมมิวนิสต์จีนมลายา” บัดนี้คือเพื่อนร่วมพัฒนาชาติไทย ในตำบลแห่งหนที่ห่างไกลจากส่วนกลางของประเทศไทยนับพันกิโลเมตร ซึ่งเป็นพื้นที่เดิมที่เคยอยู่เพื่อรบกับศัตรู ทั้งญี่ปุ่น อังกฤษ และกระทั่งรัฐบาลมาเลเซียเอง

ดินแดนที่ถูกลืม ฉันอยากตั้งชื่อเรื่องในทำนองนี้ หลังจากผ่านการพูดคุยกับสมาชิกของชุมชนหมู่บ้านจุฬาภรณ์ 10 ผ่านไป ในคืนนั้น  ใครกันที่ลืมพวกเขา

โลกภายนอกกว้างไกลที่หลงลืม ยังไม่สะเทือนใจ

ประเทศไทย คนไทยส่วนใหญ่ ที่ลืมไปว่ามีพวกเขาเป็นสมาชิกร่วมแผ่นดิน ก็ยังไม่แปลก

พี่น้องชาวบ้านละแวกใกล้เคียงจะลืมไปบ้างว่าพวกเขามีฐานะเป็นคนไทยคนหนึ่งเช่นกัน ก็ไม่ใช่เรื่องที่น่าแปลกใจ เพราะเรามักจะติดอยู่กับกรอบคิดเดิมๆ คือคนไทยต้องพูดไทย ร้องเพลงชาติไทยได้ชัดเจน

แต่ที่ชวนให้หดหู่ใจคือ รัฐบาลมลายา ลืมพวกเขาไปอย่างตั้งใจที่จะลืม

นั่นคือที่มาของการอยากเขียนนิยายเกี่ยวกับคนเหล่านี้ ทั้งที่อ่อนเชิงนักในแง่มุมทางประวัติศาสตร์

อำเภอเบตง เป็นคำมลายู หมายถึงไม้ไผ่ขนาดใหญ่ คงหมายถึงไม้ไผ่ตง เดิมเรียกอำเภอนี้ว่าอำเภอยะรม ยะรมหมายถึงเข็มเย็บผ้า ปัจจุบันลดสถานะเป็นตำบลหนึ่งในอำเภอเบตง

เบตงติดกับรัฐเปรัค (เปรัค = แร่เงิน) และรัฐเคดาห์ (ไทรบุรี) ชาวเบตงนอกจากเป็นไทยมุสลิมแล้ว ส่วนใหญ่เป็นชาวไทยเชื้อสายจีน อาชีพหลักทำสวนยางพารา และประกอบการค้าขาย

ที่เบตงยังมีตำนานความเชื่อเกี่ยวกับโต๊ะนิ เป็นชื่อของรายาจาวัล (รายาหมายถึงราชา, จาวัลหมายถึงถ้วยหรือแก้ว จึงเรียกอย่างคำไทยว่าเจ้าแก้ว) ถิ่นเดิมของท่านคือโกตาบารู หรือเมืองใหม่ เขตเมืองรามัน ปัจจุบันรามันเป็นอำเภอหนึ่งของยะลา

โต๊ะนิชอบผจญภัยโดยเฉพาะการคล้องช้างป่า จึงมีสหายคู่ใจทำหน้าที่เป็นควาญช้าง คือโต๊ะมีซาปาแย และโต๊ะดาแมแปแซะ ทั้งสามติดตามช้างไปจนถึงเบตงและบ้านโกร๊ะ เขตเปรัค โต๊ะนิเก่งทางไสยเวท และรู้จักสรรพคุณพืชสมุนไพร จึงเป็นหมอรักษาโรคได้ด้วย ผู้คนในเขตรามัน เบตง และเปรัคต่างเชื่อถือและศรัทธาท่าน

ที่ประทับของโต๊ะนิอยู่ในเขตทั้งสามแห่งนี้ เล่ากันว่ามีไก่สีขาวของโต๊ะนิในเขตดังกล่าวด้วย โต๊ะนิเสียชีวิตที่บ้านโกร๊ะ เขตเปรัค ขาวเบตงที่เชื่อถือศรัทธาโต๊ะนิได้สร้างศาลโต๊ะนิไว้ในเขตโรงเรียนเบตงวีระราษฎร์ประสาน บ้างเล่าว่าโต๊ะนิมักปรากฏร่างเป็นงูดำ ช้าง หรือเสือ ให้เห็นเสมอ

เรื่องราวลี้ลับเป็นมนต์เสน่ห์ดึงดูดใจฉันได้เสมอ ดังนั้นนิยายที่เคยคิดว่าจะตั้งชื่อเรื่องว่า “ทางเดินสายน้ำค้าง” อาจเปลี่ยนไปเป็นชื่ออื่น เช่น “ความลับของดินแดนที่ถูกหลงลืม”

อีกเรื่องที่เลื่องลือ คือไก่เบตง ชาวไทยเชื้อสายจีน โดยเฉพาะบรรพบุรุษที่มาจากมณฑลกวางไส ได้นำไก่พันธุ์กวางไสเข้ามาด้วย ปัจจุบันเป็นที่นิยมรับประทาน นับเป็นยอดอาหารอย่างหนึ่งของเบตง ไก่พันธุ์นี้มีขนสีน้ำตาล ปากและขาสีเหลือง ไม่มีขนคอและขนหัว ดูเป็นไก่หัวล้าน

ตำนานเบตงอีกด้านหนึ่งที่เรามักจะรับรู้กันว่า เคยเป็นถิ่นของขบวนการโจรจีนคอมมิวนิสต์ โดยเริ่มต้นจากโจรจีนคอมมิวนิสต์มลายา (จคม.) เมื่อปี ๒๔๖๙ ต่อมาปี ๒๔๘๔ เกิดสงครามญี่ปุ่น หรือสงครามมหาเอเชียบูรพา ก็ปรากฏโจรจีนคอมมิวนิสต์ในเบตงทวีจำนวนมากขึ้น ก่อนหน้านี้เมื่อปี ๒๔๗๖ บ้านพักขุนวิจิตรภาษี นายด่านศุลกากรเบตง และสถานีตำรวจเบตงก็โดนโจรจีนฯ ปล้นอย่างอุกอาจ กองทัพภาคที่ ๔ พยายามปราบโจรจีนคอมมิวนิสต์มาเป็นเวลาไม่ต่ำกว่า ๔๕ ปี จนกระทั่งปี ๒๕๓๐ สมาชิกโจรจีนฯ เข้ามอบตัวตามโครงการพัฒนาชาติไทย เป็นผลให้ขบวนการโจรจีนฯ ดังกล่าวทุกวันนี้คงเหลือแต่ตำนาน

ข้างบนเป็นตำนานที่ถูกจารึกไว้ด้วยความเข้าใจผิดๆของใครบางคน หรือหลายคน ที่ตั้งใจให้ผิดเพี้ยนไปเช่นนั้น เมื่อฉันได้คุยกับผู้ใหญ่บ้านแห่งหมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๐ เขาบอกว่า

“เราเป็นกลุ่มคนที่รักชาติ ที่มีอุดมการณ์ในการต่อสู้เพื่อความสงบสุขของประเทศ แต่เราถูกรัฐบาลมาเลเซียหักหลังเราต่างหาก”

ปัจจุบันค่ายของนักรบเหล่านั้น ได้เปลี่ยนสภาพเป็นหมู่บ้านให้นักท่องเที่ยวไปเยี่ยมชม ดังเช่นหมู่บ้านปิยมิตรวนคาม ๑ ตำบลตาเนาะแมเราะ (แปลว่าดินสีแดง) ก่อนจะถึงตัวเมืองเบตงประมาณ ๑๒ กิโลเมตร หรือที่หมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๐ ที่มีต้นไม้ใหญ่อลังการณ์ให้แหงนคอยืนชมอย่างตื่นตะลึงในความสูงและความกว้างใหญ่ของพูพอน

ทุกพื้นที่ของชุมชนสหายเก่า ล้วนมีความหลังที่น่าศึกษา แต่ทว่าสิ่งน่าสนใจกว่าคือความเป็นไปในปัจจุบัน ถ้าฉันสามารถสื่อสารพูดคุยกับเขาได้อย่างลึกซึ้ง เชื่อว่า บทเรียนแห่งอุดมการณ์น่าจะเป็นบทเรียนที่ยิ่งใหญ่ เพราะวิถีชีวิตที่เป็นไปในทุกวันนี้ของพวกเขา คือ ความรัก ความสามัคคี และวิถีการเกษตรที่พอเพียง เพราะที่ดินจำนวนสิบกว่าไร่ ที่ได้รับการแบ่งปันจากรัฐบาลไทย ถูกปลูกฝังเมล็ดพันธุ์ต่างๆอย่างเต็มพื้นที่ และสร้างรายได้เลี้ยงตัวเองอย่างไม่ขาดแคลน

สิ่งที่น่าติดตามคือ อนาคตของคนกลุ่มนี้จะเป็นอย่างไร เมื่อเข้าถึงวัยชรา เพราะว่า ที่นี่เป็นชุมชนของคนชรา ที่มีมากกว่า ๘๐%  

สังคมเล็กๆ ที่มีประชากรไม่เกิน ๒๐๐ คน ของหมู่บ้านจุฬาภรณ์ ๑๐ ทำให้ฉันนึกถึงชุมชนพึ่งตนเองในความฝัน มีบางอย่างที่ไม่ปกติคือ นักรบชรา ที่ไม่สามารถมีลูกเป็นของตัวเองได้ ต้องไปขอเด็กมาเลี้ยง และเด็กเหล่านั้น เกิดมาจากสังคมบริโภคกามารมณ์ข้ามเส้นพรมแดน ที่เหล่าผู้ซื้อมาจากมาเลเซียและผู้ขายคือหญิงไทย

ซึ่งมีกิจการอยู่เกลื่อนกราดในยามราตรี ของถนนบางสายในเมืองเบตง

ที่นี่ ราตรีเบตง...กับธุรกิจค้ากามข้ามพรมแดน

....