“หลีเป๊ะ” ใต้หน้ากากแสนสวยของอันดามัน

…. ทะเล ไม่เคยหลับใหล …

ใครตอบ ได้ไหม ไฉน จึงตื่น

… บาง ครั้งยังสะอื้น ทะเลมันตื่น อยู่ร่ำไป …

ทะเลไม่เคยหลับ … เพลงหวานๆ เนื้อความซึ้งๆ ที่วง The Impossible ขับร้อง บรรเลงได้อย่างไพเราะกินใจ ให้ความรู้สึกดีๆ ไม่เคยเปลี่ยนแปลงไม่ว่าวันเวลาจะผ่านไปเนิ่นนานสักแค่ไหน …

จริงซินะ … ทะเลไม่เคยหลับ หรือว่างเว้นจากคลื่นลม … พร้อมๆกับ ทะเลไม่เว้นว่าง ห่างหายไปกับกระแสการเปลี่ยนแปลงที่มาพร้อมกับมือของมนุษย์ และกระแสโลกาภิวัตน์เช่นเดียวกัน

ทะเลไทยมีเสน่ห์เย้ายวนให้นักเดินทางก้าวเท้าออกไปเยี่ยมเยียนเสมอ

เมื่อคลื่นความร้อนมาเยือน หลายต่อหลายคนจึงตั้งใจไปเที่ยวทะเลกัน .. ไปชื่นชมกับเกลียวคลื่นขาวที่สาดซัดเข้าจูบหาดทรายละลอกแล้ว ละลอกเล่า …

ไปนั่งมองเรือใบสีขาวที่แล่นออกสู่ท้องน้ำตัดกับทะเลสีคราม มุ่งสู่จุดหมายปลายทางที่ไม่อาจจะคาดเดา …ไปเก็บเกี่ยวภาพพระอาทิตย์ขึ้น หรือพระอาทิตย์อัสดงที่งดงาม ประทับใจยากจะลืมเลือน … และไปด้วยเหตุผลอีกมากมาย

ก่อนโควิด 19 จะมาเยือน เรามีโอกาสไปเที่ยวทางทะเล .. “เกาะหลีเป๊ะ” เป็นหนึ่งในจุดหมายของการก้าวเท้าออกเดินในครั้งนั้นด้วย

เมื่อเอ่ยถึง “เกาะหลีเป๊ะ” ทำให้นึกถึงเรื่องราวของชาวเลที่นั่น เลยอยากเล่าให้ฟังต่อค่ะ … ชาวเลนั้น เป็นชื่อที่คนทั่วไปเรียกชนกลุ่มน้อยกลุ่มหนึ่งในชาติพันธุ์มาเลย์ มีชีวิตเร่ร่อนย้ายถิ่นฐานไปตามเกาะแก่งต่างๆในแหลมมลายู ระหว่างเมืองมะริด ประเทศพม่า จนถึงประเทศอินโดนีเซีย ….

… เชื่อกันว่า “โต๊ะฆีรี” ชาวเลในกลุ่มอุรักลาโว๊ย เป็นชาวเลคนแรกที่เดินทางมาจากน่านน้ำมาเลเซีย มาตั้งถิ่นฐานที่เกาะหลีเป๊ะ และชักชวนให้ชาวเลอื่นๆมาอยู่ร่วมกัน สืบลูกหลานมาจนถึงปัจจุบัน ยุติการเร่ร่อน เปลี่ยนมาสร้างบ้านเรือน อยู่เป็นหลักแหล่งถาวร แต่ยังคงวิถีชีวิต ความเชื่อ การดำรงชีวิตด้วยการจับสัตว์น้ำอยู่ไม่เปลี่ยนแปลง

สปีดโบ๊ตทำหน้าที่พาคณะของพวกเราโลดแล่นไปยังผืนน้ำเบื้องหน้า ….

“นั่นไงเกาะหลีเป๊ะ” … ใครคนหนึ่งในคณะของเราพูดขึ้นพร้อมกับชี้มือไปยังเกาะเบื้องหน้า …

ฉากที่ผ่านสายตาของเราต่อมา ... คือสิ่งก่อสร้างที่ผุดขึ้นมาตลอดชายฝั่ง นัยว่า เพื่อตอบรับความต้องการของการท่องเที่ยวที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

เคยอ่านเจอว่า … ที่ดินที่เคยครอบครองโดยกลุ่มคนพื้นเมือง ปัจจุบันถูกเปลี่ยนมือเป็นว่าเล่น … จนน่าคิดว่า จะมีชาวหลีเป๊ะแท้ๆสักกี่คนที่เป็นผู้ประกอบการที่ร่ำรวยจากการท่องเที่ยว ?

.. หรือเป็นแค่แรงงานราคาถูก สร้างความร่ำรวยให้กับคนต่างถิ่นที่มาขายความงดงามของอันดามัน ผสมกับวัฒนธรรมของโลกใหม่ เช่น งานปาร์ตี้ ดนตรีเร็กเก้ ฯลฯ ให้กับนักท่องเที่ยว

ใครบางคนเอ่ยว่า ... ชาวเลที่เกาะหลีเป๊ะลืมตา อ้าปากได้เป็นอย่างดีจากภาคการท่องเที่ยวที่ยกพลขึ้นบกกันที่นี่ อาชีพยอดฮิตของหนุ่มหลีเป๊ะคือขับเรือหางยาว และอาชีพของสาวหลีเป๊ะคือการทำงานเป็นแม่บ้านในรีสอร์ตต่างๆ

ในวงสนทนาที่ไม่ได้และไม่มีเวลาสอบถามผู้เชียวชาญทางการอนุรักษ์ทะเล เล่ากันว่า ... สรรพชีวิตที่เคยมีอยู่อย่างอุดมสมบูรณ์ในท้องทะเลของอันดามัน ลดน้อยลงมากมาย ด้วยการประมงที่เบียดเบียนชีวิตสัตว์ทะเล และปะการัง อย่างน่าเศร้าใจ … รวมถึงการรุกราน ทำลายทรัพยากรที่มีจำกัด ระบบนิเวศน์และสิ่งแวดล้อมถูกเมินเฉยอย่างน่าตระหนก มลภาวะเพิ่มขึ้นอย่างน่าตกใจ

.. การแก่งแย่ง ช่วงชิง กอบโกยผลประโยชน์ ทำให้บ่อยครั้งที่ทรัพยากรที่มีจำกัดถูกรุกราน ทำลายลงอย่างรวดเร็ว เป็นความฉาบฉวย ย่ำยี ขืนใจอันดามัน ทั้งที่ตั้งใจ และไม่ตั้งใจ .. ระบบนิเวศน์ที่ถูกรบกวนเกินสมควร ทำให้สมดุลแห่งทะเลในธรรมชาติแปรเปลี่ยนไปในทางที่เป็นโทษต่อสรรพชีวิตในทะเล …สร้างความเสียหายมากมาย

อันดามันเคยเป็นทะเลที่เปิดกว้างสำหรับทุกชีวิตอย่างเสมอภาค เท่าเทียม … ธรรมชาติรอบๆตัว ไม่ว่าจะเป็นกุ้ง หอย ปู ปลา ป่าไม้ น้ำจืด ... ครั้งหนึ่งจึงเคยเพียงพอสำหรับทุกคนที่จะดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างพอเพียง

ความบริสุทธิ์ของสาวน้อยอันดามันเมื่อวันวาน… เป็นสินค้าที่เย้ายวน ล่อใจ ให้นักท่องเที่ยวถั่งโถมมาเที่ยว .. เงินตราที่หลั่งไหลมาพร้อมๆกับวัฒนธรรมของโลกใหม่ ดูเหมือนจะได้รับการกอดรัด รับขวัญอย่างเต็มอก เต็มใจ

พื้นดินของอันดามันวันนี้ … ชายทะเล น่านน้ำ เกาะแก่ง รวมถึงผืนดินดั้งเดิม ส่วนใหญ่จึงถูกเปลี่ยนมือ ครอบครอง และผูกขาดโดยผู้ประกอบการที่มีศักยภาพแข็งแกร่งด้านการเงิน

วันนี้ … ทะเลที่อันดามัน จึงแปรเปลี่ยนมาเป็นสาวใหญ่ สวยฉูดฉาดที่หลายคนไม่คุ้นเคย … ภาพสิ่งก่อสร้างสมัยใหม่ที่ดูเหมือนจะเป็นดัชนีชี้วัดความเจริญ และความสำเร็จของการท่องเที่ยว สถานบันเทิง สิ่งอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีทันสมัย และอีกมากมายที่ถูกจัดหามาเพื่อเอาใจนักท่องเที่ยว … มีให้เห็นเกลื่อนกล่น รวดเร็ว จนเกินทำใจ …

ใจหาย … กับความเปลี่ยนแปลง ความสูญเสีย และแผลเป็นของอันดามันที่ไม่อาจเยียวยา … ไม่ว่าจะด้วยเงินตรา หรือความพยายามใดๆ

… อย่างมากที่หัวใจหลายดวงที่รักษ์ทะเลทำได้ คือ เยียวยา ให้บาดแผล และความบอบช้ำนั้นบางเบา ทุเลาลง …

ฟากฟ้าอันดามัน สวรรค์สำหรับนักท่องเที่ยว ….ความฝัน ความหวัง สำหรับเศรษฐกิจ ทางรอดของประเทศไทย ที่ถูกประโคมด้วยสื่อประชาสัมพันธ์จากหน่วยงานของรัฐ เพื่อเร่งเร้าการท่องเที่ยว ที่ว่ากันว่า สามารถทำรายได้เป็นมูลค่านับแสนล้านบาทให้กับเมืองไทยในแต่ละปีเลยทีเดียว….

แต่ … ภายใต้หน้ากากแสนสวยที่ฉาบไล้อันดามันอย่างผิวเผิน ภัยของการรุกราน คุกคาม ยังคงอยู่

ใครหนอ … จะโอบกอด ปลอบประโลม …ในเวลาที่ทะเลขมขื่น กรีดร้อง ด้วยความกลัว ???