เกร็ดประวัติศาสตร์ 2475 !! (ตอนที่ 14)

(ต่อจากเอ็นทรี่ที่แล้ว)

(ความสุดท้ายของตอนที่แล้ว)

เมื่อผมลาออกนั้น
สมาชิกสภาทั้งฝ่ายสนับสนุนและฝ่ายตรงกันข้าม
ก็มาขอบใจผม ที่พาประเทศไทยรอดมาได้
ความจริง เขาไม่ควรจะขอบใจผม
เขาควรจะขอบคุณพระสยามเทวาธิราชมากกว่า
ผมเป็นแต่เพียงมือเพียงไม้เท่านั้น

คุณทวี บุญยเกตุ ได้เป็นนายกแทนผม
แล้วต่อมา ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช
ก็รับตำแหน่งสืบต่อไป

***

การเมืองภายหลังสงคราม

การเมืองภายหลังสงคราม ก็มีเรื่องยุ่งเหยิง
กันอยู่เรื่อยๆ

แต่ผมก็รอดมาทุกที เพราะไม่ได้ไปมั่วสุมกับใคร
ใครจะคิดอ่านกันอย่างไร ก็ช่างเขา
ผมไม่ต้องการอะไรอีกแล้ว

เมื่อตอนที่เกิดรัฐประหาร

ขอเล่าย่อๆ ว่า เมื่อตอนที่เกิดรัฐประหาร

รัฐบาลหลวงธำรงนาวาสวัสดิ์นั้น

ผมก็ไม่ได้เกี่ยวข้อง

ครั้นเขามาเชิญให้ผมเป็นนายก
ก็ใช่ว่า ผมจะไม่รู้ว่า
เขาจะเอาผมไปเป็นนั่งร้านให้เขา
แต่ผมก็จำเป็นต้องรับ

ก่อนจะรับ เราก็ได้ประชุมปรึกษาหารือกัน
ที่บ้านผม ตั้งตี ๒ ตี ๓ มีหลายคน
เห็นว่า ไม่ควรรับ
ผมก็ชี้แจงให้ฟังว่า
ถ้าเราไม่รับ ก็จะเกิดเรื่องใหญ่
เพราะฝ่ายหลวงประดิษฐฯ และฝ่ายหลวงพิบูลฯ
ต่างก็มีลูกศิษย์ลูกหากัน อยู่มากด้วยกัน

ถึงเขาจะเคยเป็นเพื่อนกัน
แต่เมื่อเกิดเรื่องระหว่าง ลูกศิษย์ต่อลูกศิษย์
เราก็จะพลอยลำบากไปด้วย

เอาเถอะ เราจะช่วยเข้าไปขวางกลาง ให้ก็แล้วกัน

ตกลงพวกผู้ใหญ่ๆ ก็เห็นด้วยกับผม

เพราะฉะนั้น จึงว่า ที่ผมรับเป็นนายกครั้งนั้น

ไม่ใช่จะรับ โดยไม่รู้ตัว

ว่าเขาจะยืมมือเราเป็นการชั่วคราว

ครั้นเขามาจี้ให้ผมออก ผมก็ถามว่า
พวกคุณทำได้หรือ
เมื่อเขาบอกว่า ทำได้ ก็ให้เขาทำกันไป

ผมออกมาชักว่าวข้างนอกเสีย
ก็ไม่เห็นเดือดร้อนอะไรนี่
การที่เขามาจี้ผมนั้น
ผมจะเอากำลังอะไรไปต่อสู้เขา

และถ้าเราสู้ จะสู้เพื่ออะไร
ลูกหลานคนอื่น จะพลอยตาย
แต่ลูกหลานของผมไม่ตาย
แล้วพวกผม ไปนั่งเก้าอี้รัฐบาล ยังงั้นหรือ

ผมเห็นว่าไม่ถูก
แต่ท่านอาจจะเห็นว่า ผมคิดผิดก็ได้
ในชีวิตของผมถือว่า
ผมมาทำหน้าที่รับใช้ประชาชน

พระสงฆ์ท่านอุตส่าห์เล่าเรียนศีลธรรม
ก็เพื่อไปสู่นิพพาน

แต่นักการเมืองนี่ ก็มุ่งหมายจะมี
อนุสาวรีย์ตามถนน

เรื่องร่ำรวย หรือยากจนเพียงไหน
ไม่สำคัญอะไรเลย

ท่านผู้ฟัง อาจจะคิดสงสัยว่า
นายควงฯ ว่าอย่างนี้จริงหรือ
ผมก็ได้เล่ากำพืดของผมให้ฟังแล้ว
เรื่องความร่ำรวยนั้น ผมก็เคยมาแล้ว
และการที่มีคนมากราบมาไหว้
ก็ผ่านมามาก

เหมือนคนที่เคยกินเหล้า
ตั้งขวดมาแล้ว ยังไม่เมา
ถ้ากินเพียงครึ่งขวด
มันจะเมาที่ไหน

คนที่มันเมานั้น ก็เพราะไม่เคยกินต่างหาก
กินเข้าไปหน่อยเดียวเลยเมา
ท่านอาจจะเห็นว่า
คนที่เคยเป็นรัฐมนตรีแล้ว
หรือเป็นอะไรๆ แล้วนี่น่ะ

บางคนจมไม่ลงนะครับ

แต่ผมจมลง เป็นนายกแล้วก็จมลง
ผมเดินเปะปะ ไปที่ไหนต่อที่ไหนก็ได้
กินข้าวที่ไหนก็ได้
รถเมล์ รถราง หรือรถอะไรก็ขึ้นได้

เพราะการได้ตำแหน่ง มันเป็นเรื่องสวมหัวโขน

เท่านั้นนี่ครับ

ส่วนเกียรติของผมยังอยู่
แม้ว่า ผมจะเดินเตะฝุ่น กลางถนนก็ตาม
เพราะผมไม่ได้ไปเอาอะไรจากใคร
ไม่ได้เบียดเบียนใคร

ผมกลัวเสียชื่อ วงศ์ตระกูลของผม
ผมจึงทำเพื่อประโยชน์ของประชาชน
และทำตามอุดมคติของผม
ไม่ได้ทำ เพราะอยากเป็นนายกฯ

เพราะฉะนั้น การที่มาเชิญให้ผมเป็นนายกฯ

และภายหลังมาจี้ ให้ผมออกไป

ผมก็ไม่ได้เสียใจ และก็ไม่ได้นึกโกรธเคือง

ท่านเหล่านั้นเลย

เพราะกรรมไม่ได้อยู่ที่ผม

แต่มันอยู่ที่คนจี้ต่างหาก

(โปรดอ่านต่อตอนหน้า ตอนจบ)

***
อ้างอิงและภาพประกอบ :
หนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ
พันตรี ควง อภัยวงศ์
เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2511
ณ วัดเทพศิรินทราวาส กรุงเทพฯ
ขอขอบคุณ

ขอขอบคุณ
เจ้าของ Vector สวย