ผมจำได้ว่านานมาแล้วผมเคยเขียนวลีหนึ่งไว้ว่า “Those who believe in IQ score test are possibly  idiots”  

อยู่มาวันหนึ่งในต้นพศ. 2550 ขณะที่ผมกำลังพิมพ์เรื่องไร้สาระเล่นตามสะตายของผม ไม่รู้กว่าไปกดคีย์อะไรผิดเข้า จู่ๆ ก็มีข้อมูลวาบๆ แว็บๆ ขึ้นมาบนหน้าจอ เชื้อเชิญให้ผมไปทดสอบ IQ (เฮ้อ...ความบังเอิญของโลกยุคไอที (เอ้อ เอ้อ เอ้าไอสองที) )

เกิดมาก็ไม่เคยสอบกะเขาสักที เอ้าไหนๆก็ไหนๆ ลองดูมันสักที มีข้อสอบทั้งหมด 40 ข้อ แบ่งเป็น 4 ห้วข้อคือด้านคณิตศาสตร์ ตรรกะศาสตร์ ภาษา และมองภาพเชื่อมโยง ผลสอบออกมาปรากฏว่าผมได้สูงกว่า ไอไสตน์ 5 แต้ม (ผมเคยได้ยินมาว่า ไอไสตน์มีไอคิวสูงถึง 135 ในขณะที่คนธรรมดาเฉลี่ยที่ 100 เท่านั้น)  เขาเอาไอคิวผมไปวิเคราะห์แล้วแนะนำว่าอาชีพที่คู่ควรต่อไอคิวอันสูงปรี๊ดของผมคือ ดังนี้

                   Archaeologist  (นักโบราณคดี)

                   Detective  (นักสืบ)

                   Psychologist  (นักจิตวิทยา)

                   Sculptor  (นักปั้นรูป แกะสลัก)

                   Architect  (สถาปนิก)

                   City planner  (นักวางผังเมือง)

                   Chief executive (ผู้บริหารสูงสุด)

ตายแล้ว....ผมนึกแบบโง่ๆ ว่าอาชีพ Scientist, Doctor, Engineer ต้องอยู่อันดับต้นๆ แน่ๆ แต่กลับไม่ติดอันดับเลย ท่านโปรดช่วยผมเฉลยหน่อยสิครับ ว่าทำไมถึงเป็นเช่นนี้

(เฉลย ผมว่าอาชีพพวกนี้ต้องคิดเชื่อมโยงมากที่สุด ส่วนวิทยาศาสตร์ เป็นการคิดแบบเชิงเส้นเป็นส่วนใหญ่ คือ ใช้หลักเหตุผลที่เป็นเชิงเส้นนั่นเอง ไม่ซับซ้อนมากนัก)

ปล.  1. website ที่ทดสอบ IQ นี้ ผมอ่านดูแล้ว (ถ้าเขาไม่โกหก) ก็น่าเชื่อถือพอควร เพราะกลุ่มผู้ดำเนินการจบการศึกษาระดับ ป. เอก และทำตีสิดเรื่อง การวิเคราะห์ IQ   เขารอบคอบขนาดว่า IQ มนุษย์เพิ่ม 2 จุด (หรืออะไรเนี่ย) ทุกๆ 10 ปี (คงเพราะการศึกษา) จึงเอาปัจจัยนี้มาปรับ IQ test ของเขาด้วยแล้ว ที่น่าสนใจคือ IQ เฉลี่ยคนอเมริกันประมาณ 32 ล้านคนที่เข้ามาทดสอบประมาณ 110 โดยรัฐทางเหนือสูงกว่ารัฐทางใต้ประมาณ 2 จุด

2. ผมคิดแบบโง่ของผมว่า คนที่มี IQ สูงเกินไปเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ดีไม่ได้ เพราะวิทยาศาสตร์ต้องคิดแบบ linear เป็นส่วนใหญ่ แบบเจาะลึก ซึ่งความสำเร็จนั้นต้องการทั้งคนที่ฉลาดและอดทน ส่วนคนที่ IQ สูงเกินไปมักคิดแบบเชื่อมโยง และ มักไม่ค่อยมีความอดทน (ต่างกับสมาธิสั้นด้วยนะ) ผมสังเกตมานานแล้วว่าคนยิ่งโง่ก็มักยิ่งมีความอดทนสูง มันเป็นกลไกธรรมชาติเพื่อความอยู่รอด (ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่า คนที่มีความอดทนน้อย จะฉลาดที่สุดนะครับ และก็ไม่ได้หมายความว่าคนที่อดทนมากเป็นคนที่โง่ด้วย)

3. ไอ้เว็บเพจที่ผมไปสอบวัด IQ พอวัดเสร็จปุ๊บมันแจ้งผลปั๊บ พร้อมเสนอราคา $19.99 ให้ผมไปรับผลการวิเคราะห์เชิงลึก ผมก็ไม่ไปหรอก พร้อมด่าในใจว่า ...ไอ้เห้ ที่แท้เมิงก็จะหลอกเอาเงินกรูนี่เอง สองวันต่อมา เขาเมล์มาหาผมว่า ยกเว้นค่าธรรมเนียมให้เป็นกรณีพิเศษเพราะ IQ สูงที่สุดเท่าที่เขาเคยทดสอบมา ผมก็เลยเข้าไปล้วงข้อมูลการวิเคราะห์มาให้ท่านอ่านกันเล่น

4. ผมขอแนะนำทุกท่านว่าอย่าเข้าไปสอบ IQ ของท่านในเว็บฝรั่ง เดี๋ยวจะเสียความมั่นใจในตัวเองโดยไม่จำเป็น เพราะถ้าท่านจะทำคะแนนได้ดีนั้นท่านต้องเก่งภาษาปะกิดสุดๆ (เขาทดสอบความสามารถด้านภาษาด้วยและผมได้คะแนนเต็ม) มีการดีเบทกันมานานว่าความสามารถด้านภาษาควรหรือไม่ควรนับเป็นไอคิว

5. ผมคิดมานานแต่เด็กแล้วว่าความแม่นตรงของการวัด IQ มันขึ้นอยู่กับระดับ IQ ของคนถามข้อสอบด้วย  เช่น ถ้าให้ชาวนาไทยเป็นคนตั้งคำถามรับรองได้เลยว่า ไอนไสตน์ และนักวิทยาศาสตร์ไทยที่ชื่นชมฝรั่งปานจะแหก...ดม ต้องกลายเป็นคนอีเดียดในบัดดล (เขาอาจถามว่า เกี่ยวข้าวตอนข้าวชื้นดีหรือข้าวแห้งดี แค่นี้ก็สอบตกกันระงมแล้วครับ)